Kripto Para Ticareti
Bitcoin ve Ethereum, kripto para ekosisteminin en büyük iki varlığı olduğunu bu piyasalarla ilgilenen herkes bir şekilde duymuştur. Her iki kripto paranın da bu kadar popüler olmaları ise boşuna değildir çünkü bunlar piyasa değeri en yüksek olan iki kripto para birimidir. Ayrıca, ekosistem içindeki en önemli ve etkili projelerdir.
Her iki kripto paranın da blockchain teknolojisini kullanma temelini paylaşmasına rağmen, amaçları, yapıları ve altında yatan felsefeleri çok önemli farklılıklar gösterir. Bu makalede, bu farklılıkları keşfederek her birini neyin eşsiz kıldığını ve hangisinin çeşitli kriterlere göre "daha iyi" olarak kabul edilebileceğini inceleyeceğiz.
Bitcoin, 2008 yılında anonim bir kişi veya bir grup tarafından Satoshi Nakamoto takma adı tarafından oluşturuldu. Dünyanın ilk kripto parası olarak ortaya çıkan Bitcoin, merkezi bir otoriteye (fiat para birimleri için merkez bankaları gibi) gerek kalmadan güvenli işlemleri mümkün kılan merkeziyetsiz bir dijital para birimi olma hedefini taşımaktadır.
Bitcoin arzı 21 milyon birimle sınırlıdır ve bundan dolayı deflasyonist doğasıyla bilinir. Bu da onu enflasyonist fiat para birimine alternatif bir değer rezervi haline getirir. Öte yandan, bazı yatırımcılar Bitcoin'i yüksek volatilitesi nedeniyle riskli, hatta spekülatif bir varlık olarak görür. Bitcoin taraftarları ise bu yüksek volatilitenin zamanla azalacağını savunur.
👉 Bitcoin hakkında daha kapsamlı bir rehber için bu makalemizi inceleyebilirsiniz: Bitcoin Nedir? | Bitcoin Yatırımları
Ethereum ise 2013'te Vitalik Buterin tarafından geliştirildi ve 2015'te piyasaya sürüldü. Bitcoin'in aksine Ethereum, sadece bir kripto para birimi olarak işlev görmek için tasarlanmadı. Bu proje, finansal bir varlık olmanın yanı sıra akıllı sözleşmeleri çalıştıran bir platform olma ve merkeziyetsiz uygulamalara ev sahipliği yapma hedefi de gütmektedir.
Bu, kullanıcıların Ethereum ağında merkeziyetsiz uygulamaları oluşturmasına, yayınlamasına ve bunlardan faydalanmasına olanak sağlar. Ağ üzerinde kullanıcılar birçok farklı işlemi gerçekleştirebilirler. Öte yandan, aynı işlemler Bitcoin blockchain'i ile bu kadar basit değildir hatta bazen imkansızdır.
👉 Ethereum'un kripto para ekosistemine sunduğu yenilikler için bu makalemize göz atabilirsiniz: Ethereum: Nedir, Nasıl Doğdu ve Avantajları Nelerdir
Bitcoin (BTC) | Ether (ETH) | ||||
🙋♂️ Geliştirici | Satoshi Nakamoto (anonim) | Vitalik Buterin | |||
🗓️ Yayınlanma Tarihi | 31 Ekim 2008 | 30 Temmuz 2015 | |||
💡 Felsefesi | FIAT standardına alternatif para | Akıllı sözleşmeler ve merkezi olmayan uygulamalar | |||
🔧 Çalışma Prensibi | İş İspati (PoW) | Hisse İspatı (PoS) | |||
🕐 Blok süresi | 10 dakika | 15 saniye | |||
🌐 Ağ | Bitcoin | Ethereum | |||
💲Para arzı | 21 milyon | Sonsuz |
Bitcoin (BTC) | Ether (ETH) | |
🙋♂️ Geliştirici | Satoshi Nakamoto (anonim) | Vitalik Buterin |
🗓️ Yayınlanma Tarihi | 31 Ekim 2008 | 30 Temmuz 2015 |
💡 Felsefesi | FIAT standardına alternatif para | Akıllı sözleşmeler ve merkezi olmayan uygulamalar |
🔧 Çalışma Prensibi | İş İspati (PoW) | Hisse İspatı (PoS) |
🕐 Blok süresi | 10 dakika | 15 saniye |
🌐 Ağ | Bitcoin | Ethereum |
💲Para arzı | 21 milyon | Sonsuz |
Bitcoin ve Ethereum, kökenleri ve amaçları açısından önemli ölçüde farklıdır. Bitcoin, Satoshi Nakamoto tarafından anonim olarak oluşturuldu ve fiat paraya merkeziyetsiz bir alternatif olarak düşünüldü. Bu kripto para gizlilik, eylem ve karar özgürlüğü ile sansüre direnç üzerine odaklanır. Tasarımı, merkezi bir otorite olmaksızın merkezi olmayan bir ekonomiyi teşvik etmektedir. Daha hümanist ilkeler üzerine kurulmuş olan Bitcoin, sıradan bir vatandaşın satın alma gücünün ve mülkiyetiyle eylem özgürlüğünün korunmasını sağlamaya çalışmaktadır.
Öte yandan Ethereum, Vitalik Buterin ve ekibi tarafından daha merkezi ve iş odaklı bir yaklaşımla oluşturuldu. Sadece basit bir dijital para birimi olmaktan çok Ethereum, başlangıcından itibaren merkeziyetsiz uygulamalar (DApps) ve akıllı sözleşmeler için küresel bir platform olmayı hedefledi. Bu kripto para ise blockchain teknolojisinin uygulamalarını genişletmeyi ve basit finansal işlemlerin ötesinde bu teknolojiden yararlanmayı aramaktadır.
Şimdi her iki kripto paranın işleyişinin ve çalışma sisteminin avantajlarını ve dezavantajlarını inceleyelim.
Ethereum'un hisse ispatı (PoS), Bitcoin'in iş ispatına (PoW) kıyasla özellikle enerji açısından önemli ölçüde daha verimlidir. Bu, PoS'un, PoW'un talep ettiği donanım, hesaplama gücü ve elektrik yerine yatırımcıların sahip oldukları ve "stake" olarak depozito yatırmayı kabul ettikleri kripto para miktarına göre doğrulayıcıları seçmesinden kaynaklanır.
Çevresel sürdürülebilirlik açısından, Ethereum'un PoS'u, Bitcoin'in PoW'una kıyasla daha düşük enerji tüketimi nedeniyle yine avantaj sağlar. Bitcoin'in %100'ünün yenilenebilir enerji ile çıkarılması durumunda sonuçlar dengelenebilir ancak bu durum bugün hâlâ gerçeklikten uzaktır.
Diğer bir deyişle, Bitcoin madencileri, önemli enerji kaynakları gerektiren büyük bir hesaplama gücü kapasitesine ihtiyaç duymalarından dolayı PoW'un daha düşük bir sürdürülebilirliğe sahip olduğu söyelenebilir.
Ethereum, özellikle Ethereum 2.0 güncellemesi ve PoS konsensüsüne geçtikten sonra, blok doğrulama sürelerini ortalama 12 ve 14 saniye arasına düşürmüştür. Bu da yaklaşık 10 dakikalık bir işlem süresine sahip olan Bitcoin'den önemli ölçüde daha hızlıdır.
Güvenlik bağlamında Bitcoin'in Ethereum'a kıyasla iyi bir avantaja sahip olduğu düşünülmektedir. Bu düşüncenin altında yatan sebepler ise Bitcoin'in özellikle çok daha yoğun merkezi olmayan yapısı ve ağı tehlikeye atmak için gereken geniş hesaplama gücüdür. Bununla birlikte, Bitcoin'in PoW'u yüksek güvenliği nedeniyle tanınırken, PoS da sağlam güvenlik önlemleri sunar. Ancak, PoS modeli hâlen potansiyel zayıflıkları hakkında tartışmalarla karşı karşıyadır.
Bitcoin'in maksimum arzı 21 milyonla sınırlıdır. Bu da arz kıtlığı ve değer rezervi potansiyeli hakkında yatırımcılar ve kullanıcılar için netlik sağlar.
Ethereum, PoS'a geçişi sonrası, işlem ücretlerinin bir kısmını yakma mekanizması ile potansiyel olarak uzun vadeli dolaşımdaki arzını azalttı ancak bu kripto parada Bitcoin'deki gibi sabit bir maksimum arz limiti yoktur. Bu da birçok yatırımcının bu konuda Bitcoin'i Ethereum'dan daha iyi değerlendirmesine neden olur Öte yanda, Ethereum'un PoS'a geçişi ve olası deflasyonu bu tartışmayı yeniden alevlendirmektedir.
Kripto para piyasasının en büyük iki projesini genel başlıklar altında kıyasladıktan sonra yatırımcılar bu kripto paralara yatırım yapmak isteyebilir. Bu kapsamda, kripto para piyasalarının özellikle regüle edilmemiş yapısı nedeniyle yatırımcılar dikkatli olmalıdır.
Kripto para ekosisteminde birçok farklı borsa ve alım-satım şirketi bulunmaktadır. Öte yandan, bu piyasalara yeni giriş yapan yatırımcılar için uzun süredir faaliyet göstermesi ve diğer yatırımcılar tarafından da güvenilir bulunması sebebiyle kripto para alım-satımında Kraken, Binance ve Coinbase gibi borsalar tercih edilebilir.
👉 Binance borsası hakkında daha detaylı bilgi almak için bu makalemize göz atabilirsiniz: Binance İncelemesi: Kripto Trading, Platform ve Komisyonlar
Bu sorunun yanıtı kullanıcının hedeflerine ve ihtiyaçlarına bağlıdır. Bitcoin, değer rezervi ve tanınma konusunda lider kripto para birimi olarak bilinirken Ethereum, merkeziyetsiz uygulamaların ve merkezi olmayan finansın (DeFi) geliştirilmesi için çok yönlü bir platform sunar.
Yatırımcılar gözünden ise bu kıyaslamayı şu şekilde ele alabiliriz: Tarihsel gelişimini, piyasa değerlemesini ve kripto paraların fiyatındaki büyük volatiliteyi göz önünde bulundurursak Bitcoin (BTC), yatırımcının güvenlik aradığı durumda tercih edilebilir bir alternatiftir. Öte yandan Ethereum (ETH), potansiyel getiri açısından daha umut vericidir.
Ancak, dediğimiz gibi bu yorumlar, her iki kripto paranın kısa sayılabilecek tarihsel gelişimine dayanmaktadır. Bu yüzden gelecek bize asla aklımıza gelmeyecek sürprizler ve değişiklikler getirebilir.
Bu konuda kesin olan şey ise her ikisinin de kripto para ekosisteminde kritik bir rolü olduğu ve pazarın farklı ihtiyaçlarını karşılayarak bir arada var olabileceğidir.
👉 Kripto paralara yatırım yapmayı düşünüyorsanız ve nereden başlayacağınızdan emin değilseniz bu makalemizi inceleyebilirsiniz: Kripto Para İle İşlem Yapma | Başlangıç İçin Temel Rehber