logo RankiaTürkiye

Token ile Kripto Para Arasındaki Fark Nedir?

Coin ve token arasındaki fark nedir?

Blockchain ekosisteminin yükselişiyle birlikte "token" ve "kripto para" gibi terimler büyük popülerlik kazandı. Genellikle birbirinin yerine kullanılırlar. Bu da kafa karışıklığına neden olabilir, çünkü bunlar ilişkili olsalar da farklı kavramlardır. Bu makalede bir token ile bir kripto para arasındaki temel farkları ve "kripto evreni" içindeki işleyişlerini ve amaçlarını inceleyeceğiz.

Token Nedir ve Nasıl Çalışır?

Bir token, bir blockchain (veya blok zinciri) üzerinde ihraç edilen dijital bir varlıktır. Bu varlıklar kendi blok zincirlerine özgü değildir aksine var olmak ve çalışmak için mevcut bir zincire bağımlıdırlar. Örneğin Ethereum blockchain, Binance Smart Chain veya Solana blockchain gibi.

Tokenlar çok sayıda amaca ve işlevlere sahip olabilir; makalenin ilerleyen bölümlerinde başlıcalarını göreceğiz.

Kripto Para Nedir?

Kripto para güvenli işlemleri sağlamak ve yeni birimlerin oluşturulmasını kontrol etmek için kriptografi kullanan bir tür dijital para birimidir. Tokenlardan farklı olarak kripto paralar kendi blok zincirlerinde çalışır. Öncelikle bir değişim aracı ve değer saklama aracı olarak tasarlanmışlardır ancak zamanla merkeziyetsiz finans (DeFi) dünyasında başka kullanımlar da kazanmışlardır.

Bitcoin ve Ethereum arasındaki fark nedir?
Bitcoin ve Ethereum kripto para birimlerine örnektir | Kaynak: Easy Crypto

Kripto paraların ana amacı merkezi olmayan bir para biçimi olarak hareket etmektir (yani, hükümetler, merkez bankaları gibi üçüncü tarafların müdahalesinden bağımsız). Ancak bazı kripto paralar örneğin akıllı sözleşmeler veya merkeziyetsiz uygulamalar gibi ek işlevsellikler sunacak şekilde evrimleşmiştir.

Bitcoin (BTC) elbette buna ana örnektir. Çünkü oluşturulan ilk kripto para birimidir; ana amacı, sürekli yeni para yaratılması nedeniyle itibari para birimlerinin yaşadığı değer kaybına uğramayan bir değer saklama aracı ve değişim aracı olarak hizmet etmektir. Ethereum (ETH) da bir kripto para birimidir ancak blockchain'i aynı zamanda akıllı sözleşmelerin kullanımına ve merkezi olmayan uygulamaların geliştirilmesine olanak tanır.

👉 Daha fazla bilgi: Kripto para ile işlem yapma

Token ile Kripto Para Arasındaki Fark Nedir?

Şimdi tokenlar ve kripto para birimleri arasındaki temel farklara bakalım:

 TokenKripto Para Birimleri
FonksiyonDeğişim aracı,
değer saklama aracı
Hakları temsil eder, erişim sağlar, belirli bir platform içinde varlıkları kopyalar, vb.
Amacıİtibari parayı değiştirmek, merkezi olmayan işlemlerMevcut bir blockchain'in işlevselliğini genişletmek
Altyapı TeknolojisiKendi blockchain'inde çalışırMevcut bir blockchain üzerine inşa edilir
OluşturmaKendi blockchain'inin madenciliği veya yerel doğrulamasıAkıllı sözleşmeler aracılığıyla ihraç edilir
KontrolDüğümler aracılığıyla merkeziyetsizlikProjelerin veya akıllı sözleşmelerin dahili düzenlemesi
İşlemlerMal, hizmet satın almak ve yatırım olarak kullanılırBelirli ekosistemler içinde, yönetim veya hizmetler gibi kullanılır
ÖrneklerBitcoin (BTC), Ethereum (ETH)Uniswap (UNI), Chainlink (LINK), Tether (USDT)

Token Türleri Nelerdir? | Token Çeşitleri

Her biri belirli amaçlar ve özelliklerle çeşitli token türleri vardır. İşte başlıca token türlerinden bazıları:

  • Kullanım tokenları: Bir platform içinde ürün veya hizmetlere erişim sağlamak için kullanılır. Örneğin Brave web tarayıcısında Basic Attention Token (BAT) gibi.
  • Yönetim tokenları: Bir projenin gelişimi üzerinde oy hakkı verir, Uniswap'ın UNI'si gibi.
  • Stablecoin'ler: Gerçek varlıklar tarafından desteklenen tokenlardır, örneğin itibari para birimleri (örnek: Tether, USDC).
  • Oracle tokenları: Oracle'lar, blockchain'e dışarıdan veri sağlayan varlıklardır ve böylece blockchain ile gerçek dünya arasında köprü görevi görürler. Bu oracle'ların tokenları, blockchain'lerin akıllı sözleşmelerinin dış verilerle birlikte çalışabilirliğini sağlar. En dikkat çekici örnek Chainlink ve onun tokenı LINK'tir.
Chainlink logosu
Chainlink logosu Kaynak: Bitcoin Daily

Kripto Paralar Kaça Ayrılır?

Kripto paralar da farklı kategorilere ayrılabilir; işte başlıcaları:

  • Değer ve değişim paraları: Ana amacı, bir değer saklama aracı olarak hareket etmek ve serbest, hızlı ve her an işlem yapmayı kolaylaştırmaktır. Bu alanda Bitcoin başlıca örnektir.
  • Akıllı sözleşme platformları: Akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz uygulamalar oluşturulmasına olanak tanıyan kripto paralar (Ethereum, Solana, Cardano, vb.).
  • Gizlilik kripto paraları: Anonim işlemler sağlamak için tasarlanmıştır (Monero, Zcash, vb.).

Token'e nasıl yatırım yapılır?

Bir token'e yatırım yapma sürecini görelim (bu, bir kripto para birimine yatırım yaparken izleyeceğimiz aynı süreçtir), piyasada en iyi ve en basit kullanıcı deneyimini sunan borsalardan biri olan kripto para borsası OKX borsasını kullanarak:

Adım 1 - Hesap oluşturma

  • OKX adresine girerek E-posta veya telefon numarası ile ücretsiz bir hesap oluştur.
  • E-posta doğrulaması ve şifre belirleme adımlarını tamamlayın
  • Kimlik Doğrulaması Yap
  • Giriş yaptıktan sonra “Doğrulama” (Identity Verification) bölümünden Ad, soyad, kimlik/ehliyet fotoğrafı ve selfie ile kimliğinizi doğrulayın.
  • Bu adım, alım-satım ve para çekme işlemleri için gereklidir.

Adım 2 - Tokeni satın almak için hesaba para yatır

  • Hesaba Para Yatırın.
  • 1.Alternatif : Kredi Kartı / Banka Kartı ile Kripto Al: “Buy Crypto” (Kripto Al) sekmesine giderek Visa/Mastercard ile doğrudan USDT, BTC, ETH vb. token alabilirsiniz.
  • 2. Alternatif: Kripto Transferi ile Yatır: Başka borsadan (örn. PBinance TR) USDT alıp OKX’e transfer edebilirsiniz
  • Cüzdan adresini ve ağı doğru seçtiğinizden iyice emin olunuz. (örn. TRC20, ERC20).

Adım 3 - Tokeni satın alma işlemlerini gerçekleştir

  • Arama çubuğuna token adını (örn. ARB, OP, SOL) yazarak almak istediğiniz tokeni bulun.
  • Alım satım paritesini seçin: Örn. ARB/USDT
  • Token Satın Al
    Trade → Basic Trading menüsüne girin
  • Emir tipini seçin
  • Market (Piyasa): Hemen o anki fiyattan alım yapar.
  • Limit: Belirlediğiniz fiyata ulaşınca alım yapar.
  • Almak istediğiniz miktarı girerek Buy (Satın Al) butonuna tıklayın.
  • Token’larını Kontrol Et “Assets” (Varlıklar) sekmesinden aldığının tüm token’ları görebilirsiniz.

Dilerseniz cüzdanına çekebilir ya da OKX içinde tutabilirsiniz. Ve bu kadar basit, blockchain'de bir token'e yatırım yapmış olacağız. Şimdi denemeniz için sizi bırakıyorum.

Blockchain'de Bir Token Nasıl Aatın Alınır? | Gelişmiş mod

OKX örneğine devam ederek, bu sefer OKX'in "Advanced" platformuna erişerek daha profesyonel bir şekilde nasıl satın alım yapacağımızı göreceğiz.

  • OKX Hesabına Giriş Yapın. OKX web adresinden ya da mobil uygulamasından giriş yapabilirsiniz.
  • Eğer bir OKX hesabınız yoksa öncellikle kayıt olmanız ve kimlik doğrulamasını tamamlamanız gerekiyor.
  • Advanced Mod’a Geçin
  • Ana sayfada ya da "Trade" menüsünde bir işlem ekranına girin.
  • Üst menüden veya sağ üst köşedeki mod seçici kısmından "Advanced" modunu seçin.
  • Almak İstediğiniz Token’ı Seçin. Üstteki arama çubuğuna token adını yazın (örn. ARB, SOL, ORDI).
  • Ekranda işlem çiftlerinden sizin için uygun olanı seçin (örneğin: ARB/USDT).
  • Alım Emir Tipini Seçin Advanced modda şu emir tiplerini göreceksiniz. Market Order: O anki en iyi fiyattan hemen alım yapar. Limit Order: Belirlediğin fiyata gelince alım gerçekleşir. Stop-Limit / Trigger Orders: Otomatik işlem için gelişmiş emir türleridir. Yeni başlıyorsanız “Market” veya “Limit” kullanmanız tavsiye edilir.
  • Miktar ve Fiyat Bilgilerini Girin. Eğer Limit Order seçtiyseniz Price (Fiyat): Token başına ödemek istediğiniz fiyatı yazın. Amount (Miktar): Almak istediğiniz token miktarını yazın. Eğer Market Order seçtiyseniz yalnızca Amount bölümünü girmeniz yeterli olacaktır.
  • “Buy” Butonuna Tıklayın. Bilgileri kontrol ettikten sonra “Buy ARB” gibi alım butonuna bas. Emir defterine gider (Limit) veya anında işlem gerçekleşir (Market)
  • Token’larınızı Kontrol Edin. Sağ üstte bulunan "Assets" (Cüzdan) sekmesinden alım yaptığınız tüm token’ları görebilirsiniz.kabul edebiliriz.

Bu arada, borsa hakkında daha fazla bilgi için, staking planları veya kriptolarınızı ödünç vererek kazanabileceğiniz getiriler hakkında Rankia'da daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

Bitcoin veya Ethereum Token Midir Yoksa Kripto Para mı?

Hem Bitcoin hem de Ethereum kripto paradır fakat aralarında farklılıklar bulunmaktadır: Bitcoin orijinal kripto paradır ve bir değer saklama aracı ve değişim aracı olarak işlev görürken Ethereum akıllı sözleşmeleri çalıştırma ve merkezi olmayan uygulamaların (dApps) geliştirilmesi için bir temel olarak hizmet etme ek yeteneğine sahiptir.

Meme Coinler Token Midir?

Bazı memecoinler kripto para, bazıları ise tokendir. Örneğin, Dogecoin veya Shiba Inu kripto paradır çünkü kendi blok zincirlerinde çalışırlar.

DOGE bir kripto para olarak doğdu; Shiba Inu ise başlangıçta Ethereum blok zincirinde bir token olarak başladı ancak bugün kendi blok zincirine sahiptir.

Meme coin nedir?
En popüler meme coinler | Kaynak: Coinpedia

Bununla birlikte, diğer birçok memecoin hala Ethereum, Solana gibi blok zincirleri üzerinde inşa edilmiş tokenler olarak kalmaktadır.

Tokenler Yatırım Varlıkları Olabilir mi?

Evet, tokenlar yatırım varlıkları olabilir. Eğer token oluşturma projesi bir kaliteli proje ise ve gerçek sorunları veya ihtiyaçları çözüyor ise arkasında projeyi geliştirmek isteyen iyi bir ekip vardır. Bu durumda token tıpkı borsa piyasasındaki iyi şirketlerin hisselerinde olduğu gibi uzun vadede değer kazanabilir.

Bununla birlikte, herhangi bir yatırımda olduğu gibi yatırım kararı almadan önce dikkatlice değerlendirilmesi gereken avantajlar ve dezavantajlar vardır. Token yatırımı lehine ve aleyhine olabilecek bazı önemli noktaları inceleyelim:

ArtılarDezavantajlar
Değer artışı potansiyeliMikroekonomik risk: Tokenlerin değeri son derece dalgalıdır ve protokoldeki hatalar veya bitiş tarihindeki gecikmeler gibi içsel faktörler nedeniyle dramatik bir şekilde değişebilir.
Portföy çeşitlendirmesi: Tokenlar, yatırımcılara kripto para birimlerinin ötesinde dijital varlıklara portföylerini çeşitlendirme imkânı sunar.Düzenleme: Tokenler sıkı düzenlemelere tabidir ve düzenleyici değişiklikler değerlerini etkileyebilir.
Gelecek vaat eden projelere erken erişim: Bazı tokenlar, bir projenin gelişiminin erken aşamalarında ve hatta ön satış aşamasında (yani piyasada işlem görmeye başlamadan önce satılır) ihraç edilir.Benimseme riski: Tüm projeler uzun vadede başarıya ulaşamaz, bu nedenle projenin hatta modası geçmesi nedeniyle tokenin değerinin düşme riski vardır.

Sonuç olarak, kripto paralar kendi blockchain'leri içinde çalışırken,tokenler sadece bir blockchain içinde çalışmak için kullanılan dijital sertifikalardır. Bazen gerekli bir işlevi karşılayan parasal bir temsil olarak değer taşıyabilirler, bazen de taşımazlar (kripto memlerin %99'u gibi). Ancak yatırım ve spekülasyon için dikkate değer bir kaynak olduklarını kanıtlamışlardır.

SSS - Sıkça Sorulan Sorular

Reklam
İlgili makaleler