Ripple (XRP) Nedir ve Ne İşe Yarar?

Bu makalede Ripple nedir sorusuna cevap arayıp XRP olarak da bilinen kripto parayı derinlemesine inceleyeceğiz. XRP, piyasa değeri açısından kripto para piyasasında en büyük on para biriminden biridir. Şimdi Ripple'ın(XRP) ne olduğunu, nasıl çalıştığını, fiyatını ve nasıl yatırım yapılacağını ele alacağız.

Ripple (XRP) Nedir?

Ripple (XRP) her şeyden önce RippleNet adında bir ödeme ağıdır. Ripple'ın kendisi bir kripto para birimi değildir ve Bitcoin gibi blockchain teknolojisini merkeze almaz. RippleNet, açık kaynaklı yazılım üzerine kurulu dağıtık bir defter ("interledger protocol" veya "distributed ledger") ve "merkeziyetsiz" bir ödeme platformudur. Proje, uluslararası ödemelerin geliştirilmesine odaklanmıştır.

Ripple ağı merkeziyetsizdir ancak Bitcoin ağı gibi de değildir. Ripple ağı, ağın merkezi otoritesi tarafından yetkilendirilen benzersiz düğümler listesi (unique node list) aracılığıyla çalışır. İşte bu anlamda ağın merkeziyetsizliği sağlanabilir çünkü doğrulama aracılara ihtiyaç duymaz. Öte yandan, düğümler bu merkezi otorite tarafından seçilmenin yanı sıra herhangi bir ayrı"görüş bildiremez". Bundan dolayı, protokolde merkezi bir otorite dayatmasından da bahsedilebilir.

Bu kapsamda, Ripple'ın ana hedefi finansal sistemin demokratikleşmesi değil, uluslararası transferlerin hızlandırılmasıdır. Bunun için ise Ripple, ölçeklenebilirlik ve merkeziyetsizlik arasında bir "trade-off (değiş-tokuş)" sunmaz bu nedenle Ripple mükemmel bir şekilde ölçeklenebilir. Ayrıca, Ripple ağının şu anda saniye başına kabul ettiği işlem sayısı VISA ile aynıdır. Ripple, tam merkeziyetsizliğin amaçları için gerekli olmadığını ve güvenlik nedenleriyle düğümlerin (node) sınırlı ve güvenilir olmasını tercih ettiğini belirtmektedir.

Merkez bankalarının yüksek değerli, bankalar arası fon transferlerini gerçekleştirmek için blockchain'i benimsemesi sadece bir an meselesi.

2017'de Ripple CEO'su

Ripple (XRP): Tarihsel Gelişimi

Ripple'ın tarihi 2004 yılında Ryan Fugger'ın bir fikriyle başlar, 2005 yılında ilk versiyonu oluşturulur. 2011 yılında Jed McCaleb, PoW (Proof-of-Work) veya PoS (Proof-of-Stake) gibi konsensüs mekanizmalarını temel almayan XRP kripto para birimini geliştirmeye başlar.

2013 yılında Ripple, iPhone uygulamasını piyasaya sürer ve 2014 yılına gelindiğinde XRP ikinci en büyük kripto para birimi haline gelir, Alman bankası Fidor, Ripple protokolünü kullanmaya başlar ve bu haberler birlikte XRP fiyatı %200 artar. 2015 yılına gelindiğinde ise Santander, UniCredit, UBS, Royal Bank of Canada ve diğer büyük bazı bankalar da Ripple protokolünü iş akışına dahil eder.

2016 yılında Ripple, New York'ta faaliyet göstermek için lisans alır ve ertesi yıl XRP'nin piyasa değeri 10 milyar dolara ulaşır.

Ripple'ın Amacı Nedir?

Bir ulusal banka transferi yapıldığında iki şey olabilir: Ya bankalar bu işlemleri gerçekleştirmek için aralarında kurduğu bir ilişki vardır ya da bu ilişki kurulmamışsa dışarıdan bir aracı müdahale etmelidir. Bu aracı ise genellikle merkez bankası olur.

Uluslararası durumda ise mesele daha da karmaşık hale gelir. Uluslararası bir transfer gerçekleştirmek için ana sistem, bir kuruluşun aracı olarak hareket ettiği, döviz değişimini ve transferini yönettiği SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) sistemidir. Bu sistem zaman alır ve maliyetlidir. Euro bölgesi için ECB'nin aracı olduğu SEPA gibi diğer sistemler de vardır. Burada vurgulanması gereken önemli nokta, transferlerde bir aracı bulunması ve bunun yavaşlık ile ekstra komisyonlara neden olmasıdır.

Ripple veya RippleNet, bankalar arasında küresel düzeyde bir ilişki kurarak bu duruma bir alternatif olarak ortaya çıkıyor. Şu anda Ripple ağı 100'den fazla banka ile çalışmaktadır. SWIFT ise 11.000 banka ile çalışıyor. Öte yandan, Ripple anında, neredeyse komisyonsuz ve güvenli bir şekilde işlem yapmayı sağlamaktadır. Ayrıca, kripto para ekosisteminde inanılanın aksine RippleNet'in çalışması için bir kripto para birimine ihtiyacı yoktur. Bu ağ doğrudan fiat (itibari) para birimiyle de çalışabilir.

Bu nedenle, Ripple'ın kripto para birimi olan XRP, RippleNet'in kullanımı için zorunlu değildir. Ancak, bazı durumlarda gerekli olabilir. Ayrıca, bu para birimi madencilikle elde edilemez. Şirket, 100 milyar token "yarattı" ve bunların 20 milyarını (XRP) kendine ayırdı.

Ripple, Bitcoin gibi PoW (Proof-of-Work) ile çalışmadığı için, içsel bir değeri yoktur. Ayrıca, bu kripto paranın madencilikle elde edilememesi ve merkezi bir otoriteye tabi olması nedeniyle XRP daha çok itibari bir paraya benzer.

Ripple-XRP Nasıl Çalışır?

RippleNet'in FIAT-FIAT ve FIAT-XPR-FIAT olarak adlandırılan iki çalışma şekli vardır, bunlar sırasıyla xCurrent ve xRapid olarak adlandırılır. Ayrıca, bu iki protokolün kullanımını kolaylaştırmak için xVia adlı programlanabilir bir kullanıcı arayüzü vardır.

xCurrent

Bu çözüm protokolü, şifrelenmiş güvenli işlemleri merkeziyetsiz bir şekilde ve arada hiçbir bankayı aracı olarak kullanmadan sunar. xCurrent protokolünün çalışması için XRP gerekmez, "interledger protocol" (IPL)" ile "merkezi olmayan defter" kullanır. Böylece her katılımcı aynı deftere erişebilir. Ancak, çoklu para birimi transferlerinde, sistem düzgün çalışabilmesi için döviz piyasasında likidite gerektirir.

xRapid

Bu protokol, XRP kullanır ve likidite sağlar. Fonları XRP'de hareket ettirir ve döviz değişimini gerçekleştirmek için bu kripto paranın likiditesinden yararlanı. xRapid'in büyümesinin önündeki ana engel ise doğal olarak XRP'nin likiditesidir.

XRP Fiyatının Tarihsel Performansı

Bu makalenin yazıldığı sırada, XRP piyasa hacmi açısından kripto para birimleri arasında yedinci sıradadır ve 0.60$'dan işlem görmektedir. Kripto para biriminin tüm zamanları en yüksek değeri ise 3.84$'dır.

Aşağıdaki grafikte de görülebileceği gibi, 2017 yılında XRP fiyatındaki büyük artış, muhtemelen Bitcoin'in zirvede olduğu dönemde piyasaya giren yeni yatırımcıların BTC fiyatının çok yüksek olduğunu düşünerek başka kripto paralara yönelmesiyle gerçekleşti. Bu noktada, yeni yatırımcıların çoğu muhtemelen Ripple'ın ne olduğunu tamamen bilmeden yatırım yapmıştı. Ancak, kripto paraya yatırım yapmak istiyorsanız, yatırım yapacağınız projenin ne için tasarlandığını bilmek gereklidir.

XRP/USD Tarihsel Grafiği

Popüler görüş, Ripple ağının çalışması için XRP'ye ihtiyaç duyduğu yönündedir. Bu da birçok yatırımcıyı XRP satın almaya teşvik etti. Ancak gördüğümüz gibi, XRP Ripple ağının çalışması için zorunlu değildir. Ayrıca, şirketin token'larının arzını kontrol ettiğini unutmamak gerekir. Şirket, daha fazla token'ın piyasaya sürülmeyeceğini söylüyor fakat halihazırda piyasada 100 milyar XRP var. Bu yüzden, dikkat etmek gerekebilir.

Öte yandan XRP'nin komisyonu yoktur. Bu nedenle, bir boğa piyasasına dönüşte Bitcoin gibi daha az ölçeklenebilir diğer para birimlerine kıyasla daha avantajlı olabilir.

👉‍‍ Kripto paralarla trading konusunda daha derinlemesine bir bilgi için bu makalemizi inceleyebilirsiniz: Kripto Para İle İşlem Yapma | Başlangıç İçin Temel Rehber

Ripple'a Nasıl Yatırım Yapılır?

Bu kripto paraya yatırım yapmak için bir borsa veya broker hesabımızın olması gerekir ve bu tür bir varlığa yatırım yapmamıza izin veren bir platform kullanmalıyız. Tavsiyemiz, bu alım-satım işlemini Coinbase veya Binance borsası üzerinden yapmanızdır. Eğer bir broker aracılığıyla yapmayı düşünüyorsanız, Admirals veya IG kullanabilirsiniz.

Ele aldığımız tüm detaylar göz önüne alındığında, XRP'nin rezerv para birimi olarak benimsenmesi mümkün mü? Bu teknoloji, geleneksel finansal transfer teknolojilerine kıyasla önemli bir ilerleme sağladığı için uzun vadede bu mümkün olabilir mi? Bu uluslararası para hareketi modeli kabul edilirse fiyat fırlayacak mı? Tüm bu soruların cevabını zaman gösterecek.