Tezgâh Üstü Piyasalar (OTC) Nedir?

Tezgâh Üstü (OTC) piyasalar, özel nitelikte piyasalardır ve burada dövizler (forex, dünyanın en büyük piyasası), bonolar, forwardlar, CFD'ler, küçük şirketlerin hisseleri (Amerika'da yaygın), swaplar gibi çok çeşitli enstrümanlar işlem görür.

Bu piyasalar düzenlenmediği için, işlem gören şirketler üzerinde daha az kontrol bulunur ve bu piyasalarda işlem yapmayı tercih eden yatırımcılar için daha az koruma sağlanır.

Tezgâh Üstü (OTC) piyasalar, New York (NYSE) veya NASDAQ gibi büyük borsalarda işlem göremeyen daha küçük şirketlere yatırım yapma imkanı sunar.

Ayrıca, hisselerin aracılar olmadan doğrudan yatırımcılar arasında işlem görmesine olanak tanıyarak daha fazla işlem esnekliği sağlarlar. Ancak, hükümet düzenlemelerinin eksikliği nedeniyle, yatırımcıların herhangi bir şirkete yatırım yapmadan önce kendi araştırmalarını yapmaları büyük önem taşır.

Amerikan OTC piyasası, National Quotation Bureau (NQB) ve Alternative Trading System (ATS) olmak üzere iki seviyeden oluşur. NQB, işlem görmeyen menkul kıymetler için fiyatları kot etmek ve teklifler ile talepler yapmak üzere bir sistemdir. ATS ise, yatırımcıların anonim olarak menkul kıymetleri alıp satmalarını sağlayan bir elektronik işlem sistemidir.

Tezgâh Üstü Piyasaları'ın Avantajları ve Dezavantajları

OTC piyasalarının avantajları arasında

• Daha geniş bir menkul kıymet yelpazesi,
• Daha esnek işlem saatleri
• Resmi bir borsada işlem yapmaktan daha düşük maliyetler bulunur.
• Ayrıca, sözleşmeler standart dışı olduğu için tasarımlarında bir esneklik sağlarlar.

Bununla birlikte, ana dezavantaj,

• Yatırımcıların Takas Odası tarafından korunmamasıdır. Bu, sözleşmelerin yerine getirilmesi için destek sağlayan ve teminatlarla, anlaşmazlık durumunda zararları karşılayabilen bir kurumdur.
• Devlet denetimine tabi olmayan piyasalar daha az şeffaftır.
• Karşı tarafın sözleşmeyi yerine getireceğini garantileyen bir kurum yoktur.

Tezgâh Üstü Piyasalar'ın Özellikleri

Tezgâh Üstü piyasaların öne çıkan özellikleri, norm ve düzenlemelere rağmen, karşılıklı yükümlülükleri garanti eden bir takas ve likidasyon mekanizmasının olmamasıdır. İşlemler genellikle bankalar ve brokerler aracılığıyla çift taraflı olarak gerçekleştirilir ve OTC piyasalarında işlem gören ürünler standart dışı, yani "özel yapım" olabilir.

Tezgâh Üstü (OTC) Piyasalarda Nasıl İşlem Yapılır

OTC piyasalarında işlem yapmanın en iyi yolu, yetkili ve düzenlenmiş bir broker aracılığıyladır. Güvenilir ve iyi bir üne sahip bir broker seçmek, dolandırıcılığa karşı korunmanıza ve paranızın güvende olmasına yardımcı olacaktır. Bu nedenle aracı kurumun Türkiye'deki Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK), İngiltere'deki Finansal Davranış Otoritesi (FCA) veya Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) gibi finansal bir otorite tarafından yetkilendirilmiş ve düzenlenmiş olduğundan emin olmak önemlidir.

Tezgâh Üstü (OTC) Piyasalarda İşlem Yaparken İpuçları

Her yatırım, finansal hedefler, risk toleransı, yatırım konusundaki bilgi ve deneyim ile mevcut piyasa koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Ancak, Tezgah Üstü (OTC) piyasalarda yatırım yaparken başarıya ulaşmanıza yardımcı olabilecek bazı temel tavsiyeler bulunmaktadır.

1. Araştırma yapın: Yatırım yapmayı düşündüğünüz şirketler hakkında derinlemesine araştırma yapmak, başarılı bir yatırımın temelidir. Şirketlerin finansal raporlarını okuyun, uzman görüşlerini dinleyin ve iş modellerini kapsamlı bir şekilde incelemek için çeşitli çevrimiçi kaynaklardan yararlanın. İnternet üzerinden erişilebilen geniş bilgi havuzu, araştırma yapmama gibi bir bahane bırakmıyor.
2. Değerinin altında olan şirketleri hedefleyin: OTC piyasalarında, gerçek değerlerinin altında işlem gören pek çok büyük şirket bulunmaktadır. Bu şirketlere yatırım yaparak, değerlerini bulmaları durumunda önemli kazançlar elde edebilirsiniz.
3. Portföyünüzü çeşitlendirin: Riski minimize etmek için yatırımlarınızı farklı OTC değerleri arasında dağıtın. Böylece, bir yatırımınız zarar etse bile, diğerleri bu kaybı telafi edebilir.
4. Sabırlı olun ve uzun vadeli düşünün: OTC piyasaları genellikle düşük fiyatlı hisse senetlerine ev sahipliği yaptığından, hızlı kazançlar beklememelisiniz. Uygun fiyatlı hisse senetlerini satın alıp, bunları uzun vadede tutarak değerlerinin artmasını bekleyin.
5. Limit emirlerini kullanın: OTC piyasalarındaki düşük likidite ve yüksek volatilite nedeniyle, işleminiz için en iyi fiyatı garanti etmek adına limit emirlerini tercih edin.

Tezgâh Üstü (OTC) Piyasalarda İşlem Gören Türev Ürünler

OTC piyasasında işlem gören türev ürünler arasında şunları vurgulayabiliriz:

• Forex: Döviz çiftlerinin alım satımıdır ve forex piyasasında döviz kurları belirlenir.
• CFD: Bir finansal varlığın fiyatındaki değişim üzerine yapılan anlaşmalardır.
• Forward: Gelecek tarihler için belirlenen fiyatlar üzerinden yapılan alım satım sözleşmeleridir ve genellikle Tezgâh Üstü piyasalarda işlem görür.
• Swaps: Belirlenen bir tarihte belirli miktarlarda finansal araçların takasıdır. Faiz oranları, para birimleri veya diğer değerler swap anlaşmalarına konu olabilir.
• Egzotik Opsiyonlar: Standart opsiyon sözleşmelerinden farklı özelliklere sahip, daha karmaşık yapıdaki opsiyonlardır.
• CDS (Kredi Temerrüt Swapları): Bir borçlunun kredi yükümlülüklerini yerine getirememesi durumunda, sigorta sağlayan bir türev üründür.

Tezgâh Üstü (OTC) piyasalarda başarılı yatırım yapmak, kapsamlı araştırma, değer odaklı alım, portföy çeşitliliği, sabır ve uygun emir türlerinin kullanımını gerektirir. Yatırımcılar, bu stratejileri benimseyerek ve piyasayı dikkatle takip ederek OTC piyasalarındaki potansiyellerini maksimize edebilir.