Dow Jones Borsası Endüstri Endeksi (DJI)

Dow Jones Endüstri Ortalaması (DJIA), genellikle "Dow Jones" veya sadece "Dow" olarak bilinir ve Amerika Birleşik Devletleri'nin yanı sıra dünyanın önde gelen borsa endekslerinden biridir. 1896 yılında Charles Dow tarafından oluşturulan DJIA, Amerikan hisse senedi piyasasının genel performansını değerlendirmede kullanılan en eski ve en yaygın takip edilen endekslerden biridir.

DJIA, her biri kendi sektöründe lider konumunda olan 30 endüstriyel blue chip şirketten oluşur. Bu şirketler, uzun bir başarı geçmişine, tanınırlığa ve sağlam bir yapıya sahip olmalarıyla öne çıkar. Aynı zamanda yüksek piyasa değerleriyle de dikkat çekerler.

DJIA, bir fiyat ağırlıklı endeks olarak işlev görür. Bu, endeksteki şirketlerin ağırlıklarının piyasa değerlerine değil, hisse senedi fiyatlarına göre belirlendiği anlamına gelir. Dolayısıyla, daha yüksek fiyatlı hisselerin endeks üzerindeki etkisi, daha düşük fiyatlı hisselere göre daha fazladır.

👉 Dow Jones'un en iyi ve en kötü hisselerini öğrenmek için yazımızı okuyabilirsiniz: Dow Jones'un En İyi ve En Kötü Hisseleri

Dow Jones Industrial Average Endeksini Oluşturan Şirketler

Dow Jones Endüstri Ortalaması endeksi, Amerika Birleşik Devletleri ekonomisinin çeşitli sektörlerindeki en önemli ve etkili 30 şirketi içerir. Bu şirketler, itibar, ekonomik önem ve sektörel çeşitlilik gibi faktörleri göz önünde bulunduran Dow Jones komitesi tarafından seçilir. Endeksin bileşenleri, yıllar içinde ekonomideki ve endüstrideki değişimleri yansıtacak şekilde güncellenmiştir.

Dow Jones Industrial Average Nasıl Hesaplanır?

Başlangıçta DJIA endeksi 12 hisse senedinden oluşuyordu ve hesaplama basit bir ortalama alınarak yapılıyordu. Bileşenlerin fiyatları toplanıp 12'ye bölünerek endeks değeri elde ediliyordu. Ancak zamanla metodoloji daha karmaşık hale geldi.

Günümüzde DJIA'nın hesaplanması, 30 bileşen şirketin hisse senedi fiyatlarının toplamının bir düzeltme bölene bölünmesiyle gerçekleştirilir. Bu düzeltme bölücü, hisse senedi bölünmeleri, temettü ödemeleri ve endeks bileşimindeki değişiklikler gibi olayların etkisini hesaba katmak için kullanılır. Ortaya çıkan değer, medyada ve finansal izleme platformlarında gördüğümüz endeks değeridir.

Düzeltme bölücü, piyasadaki değişiklikleri yansıtabilmek için zaman içinde düzenli olarak güncellenir. Örneğin, Eylül 2023'te düzeltme bölücü 0,15172752595384 olarak belirlenmişti. Dolayısıyla, endeksin 30 hisse senedinin fiyatlarının toplamı 4.086 olsaydı, endeks değeri 26.929,8532 olarak hesaplanırdı (4.086 / 0,15172752595384).

DJIA, hisse senedi piyasasının ve Amerika Birleşik Devletleri ekonomisinin genel sağlığını değerlendirmek için önemli bir gösterge olarak kullanılır. Ancak, fiyat ağırlıklı bir endeks olduğu ve sadece 30 şirketin performansını yansıttığı unutulmamalıdır. Bu nedenle, piyasanın tüm çeşitliliğini tam olarak temsil etmeyebilir. S&P 500 gibi piyasa değerini dikkate alan diğer endeksler, genellikle piyasanın tamamını daha geniş ve temsil edici bir şekilde yansıttığı kabul edilir.

Dow Jones Industrial Average'ın Sınırlamaları

Daha önce de belirtildiği gibi, Dow Jones Endüstri Ortalaması sadece 30 şirketi kapsarken, S&P 500 endeksi 500 şirketi içerir. Bu nedenle, S&P 500 piyasanın daha geniş bir yelpazesini temsil eder.

DJIA'nın fiyat ağırlıklı olması da bir diğer sınırlamadır. Bu durum, hisse senedi fiyatı daha yüksek olan ancak piyasa değeri daha düşük olan bir şirketin, piyasa değeri daha düşük ancak hisse senedi fiyatı daha yüksek olan bir şirkete göre endekste daha fazla ağırlığa sahip olmasına neden olur. Sonuç olarak, bazı şirketlerin gerçek önemi doğru bir şekilde yansıtılmayabilir.

Ayrıca, 30 TL değerindeki bir hissenin 10 TL artışının, örneğin 56 TL değerindeki bir hissenin 10 TL artışıyla aynı etkiye sahip olacağı göz önünde bulundurulmalıdır. Bu durum, her iki durumda yüzde artışın farklı olmasına rağmen endekste aynı etkiyi yaratır.

Diğer Dow Jones Endeksleri

DJIA, Amerikan piyasasında DJTA'dan (Dow Jones Transportation Average) sonra gelen en eski ikinci endekstir. DJTA,demiryolu, kara ve hava taşımacılığı sektörlerinden 20 şirketi içerirken, DJUA (Dow Jones Utility Average) temel hizmetler sektöründen 15 şirketi kapsar. DJIA ise, taşımacılık ve kamu hizmetleri dışında Amerika Birleşik Devletleri'nin tüm ana sektörlerindeki şirketleri bünyesinde barındırır.

DJIA'nın Dönüm Noktaları

Daha önce de belirttiğimiz gibi, bu endeks ekonominin gelişimine ayak uyduracak şekilde güncellenir. Örneğin, Mart 2015'te Apple, AT&T'nin yerini alırken, Haziran 2018'de Walgreens Boots Alliance, General Electric'in yerine geçti. Son olarak, Ağustos 2020'de Salesforce, Amgen ve Honeywell endekse eklenirken, ExxonMobil, Pfizer ve Raytheon Technologies endeksten çıkarıldı.

Bugünlerde ise DJIA tarihi zirvelerine yakın bir yerde fiyatlanıyor.

DJIA'nın Bileşenleri

Dow Jones endeksinin bileşenleri 17 Ekim 2025 itibariyle aşağıda gibidir:

👉Ayrıca bu yazımızı da inceleyerek farlı yollardan nasıl yatırım yapabileceğinizöğrenebilirsiniz: Dow Jones’a ETF’ler Aracılığıyla Yatırım Yapmak

Dow Jones Endüstriyel Ortalaması (DJIA), Amerikan ekonomisinin nabzını tutan önemli bir göstergedir. 30 büyük şirketi içeren endeks, zaman içinde ekonomik değişimleri yansıtacak şekilde güncellenmiştir. Fiyat ağırlıklı yapısı ve sınırlı sayıda şirket içermesi gibi bazı sınırlamaları olsa da, DJIA hala piyasa trendlerini anlamak ve yatırım kararları almak için değerli bir araçtır. Bu makale, DJIA'nın tarihçesi, hesaplama yöntemi, bileşenleri ve diğer Dow Jones endeksleriyle ilişkisini ele alarak yatırımcılara kapsamlı bir bakış sunmaktadır.