Emtia Ticareti
Fotovoltaik güneş enerjisi dünya genelinde en popüler sürdürülebilir yatırım biçimlerinden biri haline gelmiştir.
Bu yazıda borsa performansını artırmak veya uzun vadede para tasarrufu sağlamak isteyenler için güneş enerjisine nasıl yatırım yapılacağını ve güneş panellerine yatırım yapmanın neden mükemmel bir seçenek olabileceğini keşfedeceğiz.
Güneş enerjisi en popüler yenilenebilir enerji kaynaklarından biridir: Bu enerji güneşin neden olduğu elektromanyetik radyasyondan elde edilir. Üç tür kullanılabilir enerji vardır:
Aşağıda güneş enerjisine yatırım yapmanın mevcut yollarını ve bunu yapmanın avantajları ve dezavantajlarını daha ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.
Aşağıda projeye katılmaktan daha pasif ve kârlılığa odaklananlara kadar güneş panellerine yatırım yapmanın farklı alternatiflerini göreceğiz.
Güneş enerjisiyle uğraşan şirketlerin sunmuş oldukları yatırım fırsatlarını dünya genelinde bulabiliriz. Güneşin olduğu her yerde büyüyen bir sektördür. Bu nedenle farklı ülkeler ve kıtalarda borsada işlem gören büyük ve küçük ölçekli şirketler bulunmaktadır.
Dünyanın en büyük fotovoltaik sektör şirketlerinden bazıları şunlardır:
Şirketler | Ticker | ISIN | |||
Smart Güneş Enerjisi | SMRTG | TRESMAR00026 | |||
Alfa Solar Enerji | ALFAS | TREALFS00023 | |||
First Solar | FSLR | US3364331070 | |||
Enel | ENEL.BIT | IT0003128367 | |||
SSE | SSE.L | GB0007908733 | |||
Orsted | ORSTED.CPH | DK0060094928 | |||
Iberdrola | IBE.MC | ES0144580Y14 |
Şirketler | Ticker | ISIN |
Smart Güneş Enerjisi | SMRTG | TRESMAR00026 |
Alfa Solar Enerji | ALFAS | TREALFS00023 |
First Solar | FSLR | US3364331070 |
Enel | ENEL.BIT | IT0003128367 |
SSE | SSE.L | GB0007908733 |
Orsted | ORSTED.CPH | DK0060094928 |
Iberdrola | IBE.MC | ES0144580Y14 |
Türkiye güneş enerjisine sahip ülkelerdir. Dolayısıyla borsada işlem gören ve fotovoltaik enerjiye adanmış çeşitli şirket seçenekleri mevcuttur. Örneğin bunlar arasında Iberdrola, Endesa veya Holaluz gibi şirketler bulunmaktadır.
Elbette güneş enerjisi temalı ve genel olarak yenilenebilir enerjiye odaklanan çeşitli ETF'ler bulunmaktadır. Aşağıda piyasada bilinen bazı enerji firmalarını listeliyoruz:
ETF'ler | Ticker | ISIN | |||
Invesco Solar Energy UCITS ETF | S0LR | IE00BM8QRZ79 | |||
HANetf Solar Energy UCITS ETF | TANN | IE00BMFNWC33 | |||
Global X Solar UCITS ETF USD Accumulating | RA7Z | IE000XD7KCJ7 |
ETF'ler | Ticker | ISIN |
Invesco Solar Energy UCITS ETF | S0LR | IE00BM8QRZ79 |
HANetf Solar Energy UCITS ETF | TANN | IE00BMFNWC33 |
Global X Solar UCITS ETF USD Accumulating | RA7Z | IE000XD7KCJ7 |
Diğer herhangi bir enerji türü gibi güneş enerjisi de depolanabilir. Bunun için güneş panelleri aracılığıyla elde edilen enerjiyi depolama kapasitesine sahip güneş pilleri kullanıyoruz.
Güneş enerjisi yatırımının çift faydası vardır:
Bir yandan evimize günlük elektrik tüketimi için güneş panelleri kurarak özellikle uzun vadede elektrik faturasında tasarruf (kısmi, hatta tam) sağlayabiliriz.
Diğer yandan güneş enerjisinin depolanma olasılığı nedeniyle, bir güneş enerjisi fotovoltaik kurulumuna sahip olan ve fazla enerji üreten bir mülk sahibi, bu fazla güneş enerjisini satabilir. Güneş enerjisini satabilmek için iki seçeneğimiz var:
Elbette her iki durumda da enerji satıcısı vergi beyannamesinde belirli vergi ve mali yükümlülükleri yerine getirmelidir (bu nedenle, enerji satışının karlı olduğundan emin olmak için her durumun ayrı ayrı incelenmesi gerekir, aksi takdirde ekonomik kayıplar yaşanabilir).
Güneş enerji tarlası ya da güneş çiftliği yatırımı sadece bir yatırım şekli değil aynı zamanda bir geçim kaynağı olabilecek en aktif yoldur. Örneğin bir araziye sahip birkaç küçük yatırımcı maliyeti bölüşerek bir kurulum gerçekleştirmek için bir araya gelebilir ve ardından bu enerjiyi bir enerji ticaret şirketine satarak elde edilen kârı paylaşabilirler.
Bu operasyon küçük ölçekte yapılırsa buna güneş bahçeleri ancak büyük ölçekte yapılırsa güneş parkları olarak adlandırılır.
Türkiye'deki Güneş Bahçeleri
Türkiye'deki Güneş Parkları
Son olarak uluslarası platformlarda ilginç bir başka yöntem de bir mülkiyet çatısı veya arazisi üzerinde enerji ticaret şirketleri ile yapılan anlaşmalardır ve bu alana güneş panelleri kurulabilir.
Bu tür anlaşmalarda, şirket mülk sahibinin arazisine kurulum yapar (şirket kurulumun maliyetini ve bakımını üstlenir) ve şirket ile arazi sahibi her iki tarafın da fayda sağlaması için bir anlaşmaya varır. (genellikle mülk sahibi elektrik faturasında indirim alır - yeterli enerji üretirse % 100'e kadar çıkabilir - ve şirket fazla enerjiyi satar).
Neyse ki dünya giderek daha fazla yenilenebilir enerji kullanmanın gerekliliğinin farkına varıyor. İklim değişikliği nedeniyle gezegenin israfını önlemek için ve hatta dünya çapında hükümetler insanları ve şirketleri yenilenebilir enerji kullanmaya yönlendirmekle kalmayıp bunu yapmayanları cezalandırmak için önlemler alıyor. Tüm bunlar nedeniyle güneş enerjisine parlak bir gelecek öngörmek mantıklıdır.
Güneş enerjisine yatırım yapmanın cazip bir seçenek olmasının birçok nedeni var. İşte en önemli nedenlerden bazıları:
Güneş enerjisi temiz ve yenilenebilir bir enerji kaynağıdır. Bu da sera gazı emisyonları veya çevreye zarar veren diğer kirleticiler üretmediği anlamına gelir.
Son yıllarda teknolojik ilerlemeler sayesinde enerji üretmenin en verimli ve temiz yollarından biri haline gelmiştir ve üretim süreci doksanlı yıllarda başlayan güneş panelleri o yıllardan bu yana %80 ucuzlamıştır.
Üretim sürecinin başlangıcında paneller üretilir ve sürecin sonunda atılması gereken materyaller çevrede belirli kirlilik etkisi yaratabilir. Dolayısıyla % 100 temiz olduğu anlamına gelmemektedir. Yine de güneş enerjisi; fosil yakıtlar, petrol veya gaz gibi kaynaklara dayalı olarak üretilen enerjiden çok daha temiz bir enerjidir.
Güneş panellerinin ilk kurulum maliyeti yüksek olsa da uzun vadede büyük bir tasarruf sağlayabilirler. Kurulum maliyetleri ödendikten sonra güneş panelleri tarafından üretilen elektrik esasen ücretsizdir.
Ayrıca ihtiyacınızdan daha fazla enerji üretirseniz fazla olan enerjiyi elektrik şebekesine satabilir ve elektrik faturanızda kredi alabilirsiniz.
İspanya örneğinde olduğu gibi, çeşitli çalışmalar, % 100 kendi tüketiminizi karşılayamasanız bile (ki bu çok tutumlu olmadıkça hâlâ zor) tasarrufun toplam faturanızın % 40 - % 60'ını oluşturabileceğini göstermektedir.
Amortisman açısından ev kurulumunuz özellikle Next Generation fonlarının sübvansiyonları sayesinde 4 yıl içinde amorti edilebilir.
Ayrıca uzmanlara göre bir güneş paneli kurulumu ortalama 25 yıl dayanır ancak aynı şekilde bu kurulum iyi bakılır ve korunursa 40 yıla kadar dayanabilir.
Güneş panelleri mülkünüzün değerini artırabilir. ABD Enerji Bakanlığı tarafından yapılan bir araştırma ortalama olarak güneş panelli evlerin güneş paneli olmayan evlere göre % 4,1 daha fazla satıldığını bulmuştur.
Güneş enerjisi fosil yakıtlara bağımlılığı azaltır. Bu da ekonomi ve enerji güvenliği üzerinde olumlu bir etki yaratabilir.
Ayrıca tüm bunlar kendi çıkarları olan yabancı ülkelere olan enerji bağımlılığının azalmasına yol açacaktır.
Aşağıdaki grafikte hem geçen on yıldaki gelişimi hem de önümüzdeki on yıl için yaklaşık bir tahmin olarak dünya genelindeki farklı bölgelerde mevcut olan kurulu güneş panellerinin bölünmesini gözlemliyoruz:
Kaynak: Global Data Power Intelligence Centre
İlk bakışta Asya kıtasında diğer bölgelere göre daha büyük bir artış olması şaşırtıcı görünebilir ancak bu grafikteki istisnasız en önemli şey 2010'dan 2030'a kadar kurulan toplam plaka farkı ve tüm bölgelerdeki belirgin yükseliş eğilimidir.
Aşağıda güneş enerjisine yatırım yapmanın artılarını ve eksilerini bir tabloda özetliyoruz:
Güneş panellerine yatırım yapmanın artıları | Güneş panellerine yatırım yapmanın eksileri | ||
✅ Elektrik faturasında daha düşük fiyat (kendi tüketimi) | ❌ Yüksek bir başlangıç yatırımı gerektirir ve teşvik almak için uzun bir bürokratik süreç vardır. | ||
✅ Teşvikli kurulumlar | ❌ Kendi tüketiminden elde edilen fayda yıllar alır. | ||
✅ ESG kriterleriyle sürdürülebilir yatırım | ❌ Kurulumlar herkesin sahip olmadığı bir alan gerektirir. | ||
✅ Çok pasif bir şekilde katılabileceğiniz hisse senetleri veya ETF'ler | ❌ Çok kesintili enerji ve istikrarsızlık borsa için kötüdür. | ||
✅ Tükenmez bir enerji kaynağından elde edilir. | ❌ Başlangıçta ve sonunda verimli olup olmayacağı belli değildir. | ||
✅ Yabancıya daha az bağımlılık |
Güneş panellerine yatırım yapmanın artıları | Güneş panellerine yatırım yapmanın eksileri |
✅ Elektrik faturasında daha düşük fiyat (kendi tüketimi) | ❌ Yüksek bir başlangıç yatırımı gerektirir ve teşvik almak için uzun bir bürokratik süreç vardır. |
✅ Teşvikli kurulumlar | ❌ Kendi tüketiminden elde edilen fayda yıllar alır. |
✅ ESG kriterleriyle sürdürülebilir yatırım | ❌ Kurulumlar herkesin sahip olmadığı bir alan gerektirir. |
✅ Çok pasif bir şekilde katılabileceğiniz hisse senetleri veya ETF'ler | ❌ Çok kesintili enerji ve istikrarsızlık borsa için kötüdür. |
✅ Tükenmez bir enerji kaynağından elde edilir. | ❌ Başlangıçta ve sonunda verimli olup olmayacağı belli değildir. |
✅ Yabancıya daha az bağımlılık |