Teknik Analiz
Finans piyasalarında potansiyel destek ve direnç seviyelerini belirlemek için kullanılan teknik analiz aracı olan Fibonacci düzeltme seviyelerini derinlemesine inceleyeceğiz. Bu yazıda, Fibonacci geri çekilmesinin ne olduğunu, nasıl hesaplandığını ve bir trend hareketine ilişkin pazar beklentilerini tahmin etmede neden önemli olduğunu açıklayacağız.
Fibonacci düzeltmesi, finansal piyasalarda olası destek ve direnç seviyelerini tespit etmek için kullanılan bir teknik analiz aracıdır. Bu yöntem, adını İtalyan matematikçi Leonardo Fibonacci'den alan ve her sayının kendinden önceki iki sayının toplamı olduğu bir sayı dizisine dayanır (0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, ...). Bu sayı dizisindeki ardışık sayılar arasındaki oranlar, piyasalardaki geri çekilmelerin boyutunu tahmin etmek için kullanılan yüzdeleri oluşturur.
Piyasalara veya herhangi bir varlığın grafiksel temsiline baktığımızda, tüm varlıkların sürekli bir ivme ve düzeltme döngüsü içinde hareket ettiğini görürüz. İvme, mevcut trend yönünde belirgin bir harekettir. Örneğin, bir ivmenin 100 birimlik bir hareket olduğunu varsayalım. Eğer bu ivmeyi takip eden hareket ters yönde ve 100 birimden daha az bir hareketle gerçekleşirse, bu ikinci hareketin bir düzeltme olduğunu ve yeni bir ivmenin başlamak üzere olduğunu söyleriz. Fibonacci geri çekilmeleri bu noktada devreye girer, çünkü bize trend lehine en erken zamanda piyasaya giriş yapma fırsatı sunarlar.
Aynı grafikte, düzeltmelerin her zaman önceki ivmelerden daha küçük olduğunu görebiliriz. Yani sadece önceki ivmenin bir kısmını "düzeltirler". Ayrıca, ivmenin büyüklüğüne bağlı olarak, sonraki düzeltme ivmenin büyüklüğüyle orantılı olur.
👉 Daha fazla bilgi için: Teknik Analiz: İlkeler, Teoriler, Şekiller ve Göstergeler
Fibonacci düzeltmesi, bir ivmenin her düzeltmesinin hareketinin matematiksel formüllerle hesaplanmasıdır. En yaygın geri çekilme seviyeleri %23.6, %38.2, %50, %61.8 ve %76.4'tür. Ayrıca, %50 ve %88.2 seviyelerini maksimum düzeltme bölgesi olarak ekleyebiliriz.
Altın oran, aynı zamanda altın sayı veya Fibonacci sayısı olarak da bilinen, estetik ve matematiksel özellikleriyle ünlü irrasyonel bir sayıdır. Genellikle Yunan harfi phi (Φ) ile temsil edilir ve yaklaşık değeri 1.618033988749895'tir.
Bu oran, bir çizginin iki parçaya bölünmesinden kaynaklanır, öyle ki uzun parçanın kısa parçaya oranı, tüm çizginin uzun parçaya oranına eşittir. Matematiksel olarak, eğer a uzun parçanın uzunluğu ve b kısa parçanın uzunluğu ise, o zaman:
Altın oran, Fibonacci dizisiyle yakından ilişkilidir. Dizideki ardışık sayılar arasındaki oran, dizi ilerledikçe altın orana (Φ) daha da yaklaşır.
👉 Fibonacci'deki altın oranı daha iyi anlamak için yazımızı okuyabilirsiniz: "Fibonacci (Teknik Göstergeler)"
Fibonacci düzeltmesi çizmek için, Fibonacci düzeltme aracını kullanırız. Düzeltmenin sona ermesi beklenen bölgeleri hesaplamak için, düzeltilecek ivmeyi çizgi ile çizeriz.
Bir düşüş ivmesinin Fibonacci düzeltmesini arıyorsak, Fibonacci düzeltme aracının ilk noktasını ivmenin başlangıcına (yukarıda) ve ikinci noktasını ivmenin son kısmına (aşağıda) koyarız. Bu şekilde, farklı düzeltme yüzdesi seviyeleri otomatik olarak çizilir.
Yükselen bir ivme durumunda ise, Fibonacci düzeltme aracının ilk noktasını ivmenin en düşük bölgesine ve ikinci noktasını ivmenin en yüksek bölgesine koyarız. Böylece, farklı düzeltme yüzdesi seviyeleri yine otomatik olarak çizilir.
Fibonacci düzeltmesi kavramını anladıktan sonra, en önemli noktaya geliyoruz: Bunu tradingde nasıl uygulayacağız? Fibonacci düzeltmelerini, düzeltmenin olası bitiş bölgelerini hesaplamak için kullanacağız. Bu bölgelerde bir model arayarak yeni bir ivme yakalamaya çalışacağız. Bu strateji, hem yükselen trendlerde hem de düşen trendlerde aynı şekilde işler.
Trading yaparken, piyasanın canlı olduğunu ve sürekli değiştiğini unutmamak önemlidir. Piyasalar bazen güçlüdür, bazen ise güçsüzdür. Düzeltmenin olası sonunu aramak ve ivmeye geri dönmek için bir bölge belirlediğimizde, belirli noktalar veya seviyeler yerine "bölgeler" belirlemeliyiz. Bu bölgeler veya şeritler, piyasanın yeni bir ivme başlatmak için destek veya direnç bulduğu yerlerdir.
%23,6'dan %76,4'e kadar uzanan bir Fibonacci düzeltme seviyeleri yelpazemiz var. Peki, hangi geri çekilme seviyesini ne zaman kullanacağımızı nasıl bileceğiz? Bu, piyasanın içinde bulunduğu aşamaya bağlıdır.
Büyük bir yapının başlangıcındaki ilk düzeltmeler genellikle %61,8 ile %76,4 arasındaki bölgeye ulaşır. Yapı ilerledikçe, düzeltme alanı piyasanın gücü arttıkça daralır.
Yapı ilerledikçe veya "olgunlaştıkça", düzeltmelerin daha küçük olduğunu gözlemleyebiliriz. Yapılanmanın başlangıcındaki %61,8 ile %76,4 arasındaki bölgeden, %38,2 ile %50 arasında yeni ve daha dar bir bölgeye geçiş olur.
Belirgin bir düşüş trendi ve ilerlemiş bir yapıda, düzeltmelerin daha da azalarak %38,2 ile %50 arasındaki bölgede gerçekleştiğini görebiliriz.
Grafikte her iki yönde de bir dizi ivme ve düzeltme görüyoruz:
Sonuç olarak piyasa dönüşlerinden sonraki ilk düzeltmeler için %61,8 ile %76,4 arasındaki bölgeler, yapının zaten "olgunlaştığı" veya ilerlediği durumlar için ise %38,2 ile %50 arasındaki bölgeler kullanılır.
Fibonacci düzeltmelerini incelediğimiz gibi, şimdi de Fibonacci projeksiyonları veya uzantılarını ele alacağız. Bu araçlar sayesinde, bir ivmenin nerede sona erebileceğini tahmin etmek için beklenen bölgeyi belirleyebiliriz.
Fibonacci geri çekilmeleriyle bir düzeltmenin olası bitiş bölgelerini tespit edebildiğimiz gibi, Fibonacci projeksiyonları veya uzantıları ile de bir ivmenin en olası bitiş bölgesini belirleyebiliriz.
Bu iki ölçümü bir arada kullanarak güçlü bir analiz yapabiliriz:
Fibonacci projeksiyonlarını, özellikle ivmelerin sona ereceği beklenen bölgeleri belirlemek için kullanırız. İvme,düzeltme ve yapılar, piyasalardaki hareketleri oluşturur.
Ralph Nelson Elliott, 1930'larda dalga prensibini veya daha bilinen adıyla Elliott Dalga Teorisi'ni geliştirdi. Bu teori,piyasa hareketleri üzerine yapılan en kapsamlı çalışmalardan biridir ve Fibonacci dizisinin finansal piyasalarda nasıl uygulanacağını belirler.
İdeal bir Elliott dalgası örneği, Fibonacci düzeltmeleri ve projeksiyonları arasındaki ilişkileri anlamak için faydalıdır.
👉 Elliott Dalgaları ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için yazımızı okuyabilirsiniz: "Elliott Dalgaları"
Fibonacci araçlarının kullanım alanları oldukça geniştir. İşte diğer Fibonacci stratejilerinden bazıları:
Bu kapsamlı rehberde, Fibonacci geri çekilmesi ve projeksiyonlarının ne olduğunu, nasıl kullanıldığını ve trading stratejilerinizi nasıl geliştirebileceğinizi ele aldık. Fibonacci araçları, piyasadaki destek ve direnç seviyelerini belirlemek,trend dönüşlerini tahmin etmek ve daha bilinçli trading kararları almak için güçlü bir yol sunar. Bu araçları kullanarak piyasa analizlerinizi derinleştirebilir ve trading başarınızı artırabilirsiniz.