Bayrak Formasyonu Nedir ve Nasıl Yorumlanır?

Trading'de bayrak formasyonu nedir, nasıl belirlenir ve kullanılır? Giriş sinyali nasıl anlaşılır, stop loss ve take profit noktaları nasıl belirlenir? Hepsini basit bir şekilde ve pratik örneklerle açıklıyoruz.

Bayrak Formasyonu Nedir?

Trading bağlamında, "bayrak formasyonu" teknik analistlerin bir finansal varlığın fiyatının gelecekteki yönünü tahmin etmek için kullandıkları bir devam formasyonu olarak tanımlanır. Bu şekilde, trading'de bayrak formasyonu, fiyat hareketinde kısa bir duraklama veya konsolidasyonun ardından başlangıç hareketiyle aynı yönde trendin devam etmesi ile karakterize edilir.

Elbette bu kusursuz bir formasyon değildir. Ancak geniş formasyon yelpazesi içinde, en sağlam ve güvenilir olanlardan biridir.

Bayrak Formasyonu Nasıl Oluşur?

Bir bayrak formasyonu şu parçalardan oluşur:

1. Direk: Fiyatın başlangıçtaki güçlü ve hızlı hareketidir, yukarı (yükselen bayrak) veya aşağı (düşen bayrak) doğru olabilir. Bu hareket, bayrağın oluşumundan önce net bir trendi temsil eder.
2. Bayrak: Direkten sonra gelen konsolidasyon aşamasıdır. Bu aşamada, fiyat paralel bir kanal içinde hareket eder ve direğe zıt yönde hafifçe eğilebilir. Yükselen bir bayrakta, kanal hafifçe aşağıya eğilim gösterirken, düşen bir bayrakta kanal hafifçe yukarıya eğilir.
3. Kırılma: Fiyatın bayrak kanalından çıkıp direkle aynı yönde devam ettiği noktadır. Bu kırılma hareketi genellikle hızlı ve güçlüdür, direğin başlangıç hareketine benzer.
   

Teknik Analizde Bayrak Formasyonu Nasıl Yorumlanır?

Mevcut trendin devamı olan bir formasyondan bahsettiğimiz için, oluşması için genellikle daha az zamana ihtiyaç duyar. Diğer bir deyişle trendin olası bir dönüşünü bildiren formasyonlardan daha hızlı oluşur.

Her türlü zaman dilimindeki grafiklerde (gün içi, kısa, orta ve uzun vadeli) ve herhangi bir piyasada (hisse senetleri, endeksler, tahviller, dövizler, emtialar, kripto paralar) görülebilir.

Orta vadeli grafiklerden bahsedersek, maksimum 3 veya 4 hafta sürebilir. Genellikle 10 ila 20 mumdan oluşur.

Formasyonun çalışma mantığı şu şekildedir:

1. Piyasada belirgin bir trend vardır,
2. Trend biraz daha güç kazanır ve ardından bir mola verir (bu bayrağın başlangıcıdır)
3. Bu molada, fiyat trendin tersine doğru hareket eder (bayrağın oluşumu),
4. Son olarak, fiyat bayrak oluşumunu tamamladıktan sonra ana trende devam eder.

Bayrak direğinde herhangi bir fiyat boşluğu veya gap varsa önemli değildir. Bu durum formasyonun özünü ve işlevselliğini değiştirmez.

Bazen ardışık bir dizi bayrak formasyonu bile görebiliriz. Bu da sorun değildir. Ancak, üç ardışık bayrak görürsek, o zaman formasyonun güvenilirliği zayıflamaya başlar ve ana trendin devamı için bir beklenti zayıflayabilir.

Elbette, aşağıda göreceğimiz gibi, bayrak formasyonu hem yükseliş hem de düşüş trendinde ortaya çıkabilir.

👉 Daha fazla bilgi için: Teknik analiz - ilkeler, teoriler, şekiller ve göstergeler

Yükselen Bayrak Formasyunu Nedir? | Açıklama, mekanik ve örnek

Bir yükselen bayrak durumunda, durum şu şekilde gerçekleşir:

1. Bayrak direği: Piyasa yükseliş trendindedir. Alışılmadık derecede güçlü, hacimli ve ani bir hareketle fiyat yükselir.
2. Bayrak oluşumu: Bu güçlü yükseliş hareketinden sonra yükseliş durur ve daha yavaş bir hızla düşüş başlar. Bir tür dikdörtgen oluşur ve hacim azalır.  
3. Bayrağın kırılması (yukarı doğru): Sonunda fiyat düşmeyi bırakır ve yükselir. Anahtar nokta, bu dikdörtgeni yukarı doğru kırdığı andır. Bu kırılmayla bayrak formasyonunun tamamlanma sinyali oluşur ve fiyat ana yükseliş trendine devam eder.

Aşağıdaki grafikte iyi bir yükselen bayrak formasyonu örneği görebilirsiniz. Fiyat yükselirken, aniden daha hızlı bir şekilde yükselmeye başlar (bu durumda 2 büyük beyaz mum) ve ardından fiyat daha yavaş bir şekilde düşer. Birkaç küçük gövdeli mum ile bir dikdörtgen kanal oluşur. Bir mumun dikdörtgen kanalın üst bandını kırdığını gördüğümüzde, formasyon ve yükseliş trendini onaylanır.

Yükseliş onayı aldıktan sonra piyasanın ne kadar yükselebileceğini hesaplamak için, bayrak direğinin yüksekliğine bakmamız gerekir. Oluşan ilk direği dikdörtgen kanalın kırıldığı noktanın üstüne koyduğumuzda formasyon hedefini bulmuş oluruz.

Aşağıda yükselen bayrak formasyonunda hedefi nasıl hesaplayacağımıza dair pratik bir örnek görebiliriz. Elbette bu da tüm formasyonlarda olduğu gibi kesin değildir. Yani hedef noktasından önce de yükseliş sonlanabilir veya hedeften sonra uzunca bir süre daha yükseliş sürebilir.

Fiyat, dikdörtgen kanalın alt kısmından çıkarsa, yükselen bayrak formasyonu tamamlanmamış demektir. Bu durumda düşüş trendinin devam ettiği anlaşılabilir.

Düşen Bayrak Formasyonu Nedir? | Açıklama, mekanik ve örnek

Zaten grafik formasyonlarında, her şeyin bir tersine çevrilmiş kopyası olduğunu biliyoruz. Yani yukarıda ne anlattıysak aşağıda bunun tam tersi bir durum söz konusudur.

Düşen bayrak formasyonu şu şekilde oluşur:

1. Ters bayrak direği: Piyasa düşüş trendindedir. Alışılmadık derecede güçlü, hacimli ve ani bir hareketle fiyat bir kez daha düşer.
2. Bayrağın oluşumu: Bundan sonra, fiyat biraz toparlanmış gibi görünür ve daha yavaş bir şekilde yükselerek bir dikdörtgen kanal oluşturur.
3. Alt taraftan kırılma: Bu küçük yükselişin ardından, fiyat tekrar düşer ve bu sefer dikdörtgen kanalın alt tarafındaki desteği aşağıya doğru kırar. Bu desteğin aşağıya doğru kırılmasıyla düşüş trendi devam eder.

Aşağıdaki grafikte bir düşen bayrak formasyonu örneği görebilirsiniz. Piyasa düşüş trendindeyken bir duraklama yaşıyor ve daha yavaş bir şekilde yükselmeye başlıyor. Ardından bu yükseliş sona erip, alt destek çizgisini kırıyor ve düşüş trendine devam ediyor.

Destek çizgisi kırıldıktan sonra düşüşün ne kadar devam edeceğini hesaplamak için ilk direğin yüksekliği kadar bir çizgiyi düşüşün başladığı noktanın altına koyabiliriz. Düşüşün bu direk boyu kadar devam etmesi beklenir.

Aşağıdaki örnekte, üstteki direk boyu kadar bir düşüşün dikdörtgen kanalın kırılmasından itibaren oluştuğunu görebilirsiniz.

Yükselen bayrak formasyonunda olduğu gibi bazen düşüşler daha erken bitebilir veya daha uzun sürebilir. Bu açıdan formasyonlar fiyatları sadece tahmin etmenize yarar. Kesin bir sonuç garanti etmez.

Trading'de Bayrak Formasyonu ile Nasıl İşlem Yapılır?

Bir yükselen bayrak örneğine bakalım.

Giriş

Formasyon onay sinyalinin fiyat dikdörtgen kanalın üst kısmından çıkmaya başladığında oluştuğunu belirtmiştik.

Aslında, grafikte gördüğümüz gibi yuvarlak içine alınmış alanda işleme giriş yapılabilir (satın alma).

Ancak, fiyat dikdörgen kanalın üstüne çıktıktan sonra tekrar kanal içine dönmeye çalışmasıyla oluşan pullback gibi bir güvenlik filtresi için beklemek her zaman iyidir.

Stop Loss

Stop loss dikdörtgen kanalın içindeki tüm mumların en düşük seviyesinin altına yerleştirilmelidir.

Örnekte, siyah yatay çizginin altına yerleştirilmelidir.

Take Profit

Oluşan ilk bayrak direği kadar bir yükseliş beklememiz gerektiğini belirtmiştik. Bu, yükselişin ilk hedefini verir.

İşte bir örnek:

İdeal olan, bu ilk yükseliş hedefine ulaşıldığında iki şey yapmaktır:

1. Küçük bir kazanç stopu koyarak ne olursa olsun işlemin kazançlı olmasını sağlamak ve daha fazla yükselme şansı vermek. Burada kazanç stopu yukarıdaki grafikte siyah çizginin altında herhangi bir noktaya konulabilir. Bu sizin kazanç beklentinize göre değişebilir. Elbette fiyat yükselmeye devam ederse stop çalışmayacağı için daha fazla kar edebilirsiniz.
2. Pozisyonun yarısını kapatmak ve ikinci yarısını küçük bir kazanç stopu ile tutmak.

Bayrak Formasyonu'nun Psikolojik Arka Planı Nedir?

Bir bayrak formasyonunun psikolojisi, yatırımcıların bakış açısını çok iyi yansıtır.

Yükselen bir trend içinde normalden daha güçlü, daha hacimli ve sert bir yukarı hareket gerçekleşiyor.

Bu sert hareketin ardından, birçok yatırımcı elde ettiği kazancın önemli ölçüde arttığını görür ve bu nedenle kârı realize etmek için pozisyonların büyük bir kısmını kapatır. Bu, yükselişin duraklamasının ve fiyatın yavaşça düşmeye başlamasının nedenidir.

Bu duraksamadan sonra, bazı yatırımcılar yükseliş trendinin hala geçerli olduğunu, hiçbir şeyin değişmediğini ve daha ucuz fiyatlardan satın almak için iyi bir fırsat olduğunu düşünür. Bu mantıkla alımların yapılması ise fiyatın dönmesine ve ana trendin devam etmesine neden olur.

Fiyat dikdörtgen kanalın üst kısmını kırdığında, birçok yatırımcı bunun teknik olarak bir alım sinyali olduğunu görür. Bu nedenle daha fazla alım yapılır ve bu da fiyatın ana yükseliş trendine devam etmesine neden olur.

Bayrak ve Flama Formasyonu Arasındaki Fark Nedir?

Birçok yatırımcı bayrak ve flamanın aynı şey olduğunu düşünür ve gerçekten de haksız sayılmazlar.

Bayrak ve flama formasyonu arasındaki tek fark görünümdür. Bilindiği üzere bayraklar genelde dikdörtgen şeklindeyken bir flama ise üçgendir.

Bir bayrak formasyonu, tam olarak bir bayrak şeklindedir. Bir direk ve bir dikdörtgen bayraktan oluşur.

Öte yandan, bir flama formasyonu ise bir direk ve bir üçgen flamadan oluşur. Bunu aşağıdaki grafikte açıkça görebilirsiniz.

Yani, bu makale boyunca gördüğümüz gibi, trading'de bayrak formasyonu dikdörtgen olma eğilimindeyken, flama formasyonu üçgendir. Şekli itibarıyla flama formasyonunda fiyat, bayrak formasyonuna göre çok daha sert bir şekilde sıkışır.

Bayrak ve Trading Dikdörtgeni Arasındaki Fark Nedir?

Öte yandan, bayrağın şekli dikdörtgene çok benzer, ancak gövdesi trendin tersi yönünde hafif bir eğime sahiptir. Yani yükseliş trendinde bayrak aşağıya doğru eğilir, düşüş trendinde ise bayrak yukarıya doğru eğilir.

Dikdörtgende ise, grafik üzerinde çizilen dikdörtgen genelde trend zıttı bir eğilimde değil paralel bulunur. Ama esasen aynı figürden bahsediyoruz.

Aslında, bayrak ve dikdörtgeni oluşturan iki çizgi paraleldir. Biri destek, diğeri direnç olarak işlev görür.

Diğer Trend Devam Formasyonları

Bayraklar ve flamaların yanı sıra, trendin devamını gösteren diğer formasyonlar da vardır. Örneğin:

• Üçgen formasyonu: Trading'de üçgen; bir varlığın fiyatı yükselen, düşen veya simetrik olarak yakınsayan trend çizgileri içinde hareket ettiğinde oluşan bir devam formasyonudur. Bu çizgilerin ana trend yönünde kırılması, söz konusu trendin muhtemel devamını gösterir.

• Fincan kulp formasyonu: Bir yükseliş devam formasyonudur ve kulplu bir fincan şekline benzer. "Fincan" yarım daire şeklinde ortaya çıkar, ardından küçük bir konsolidasyon veya geri çekilme (kulp) oluşur. Kulbun sonundaki direnç seviyesinin kırılması, önceki yükseliş trendinin devamını gösterir.

• Kama (Takoz) formasyonu: Yükselen veya düşen bir devam formasyonudur. Yükselen bir kama, fiyat dar bir aralıkta yükselen zirveler ve dipler ile hareket ettiği zaman oluşur. Düşen bir kama ise düşen zirveler ve dipler ile oluşur. Ana trendin devam ettiğini gösterir.

Sonuç olarak, trading'de bayrak formasyonu, ana trend yönünde fiyatın sert hareketinden sonra hafifçe ters yönde konsolide olma eğiliminde olduğu bir trend devam formasyonudur. Bu durumda bayrağa benzer bir şekil oluşur ve ardından fiyat ana trend yönünde kırılarak mevcut trendi sürdürür.