Borsa
Spread (Makas Aralığı) Nedir?
Spread veya makas aralığı genel anlamda belirli bir varlık veya finansal türev ürünün satış fiyatı (bid) ile alış fiyatı (ask) arasındaki farktır. Türkçe' de genel olarak Makas Aralığı adı verilen ve farklı piyasalarda zaman zaman makas veya yayılım adını alan spread nedir?
Spread temel olarak satış fiyatı (bid) ile alış fiyatı (ask) arasındaki fark alınarak hesaplanır.
Makas Aralığının ne olduğunu tam olarak anlamak için aracı kurum aracılığıyla işlem yapan yatırımcılar olduğumuzu varsayarak, öncelikle satış fiyatının (bid) ne olduğunu tanımlamamız gerekiyor.
- Satış fiyatı (bid), en iyi satış fiyatıdır, yani piyasanın ödemeye hazır olduğu en yüksek fiyattır. Başka bir deyişle, satış fiyatı (bid), aracı kurumun belirli bir durumda satabileceği en iyi fiyattır.
- Aynı şekilde, alış fiyatı (ask) ise yatırımcıların satmaya istekli oldukları en düşük fiyattır. Diğer bir deyişle aracı kurumun söz konusu varlığı satın alabileceği en iyi fiyattır.
Genellikle, alış fiyatı (ask), satış fiyatından (bid) daha yüksektir ve bu mantıklıdır, çünkü yatırımcılar, satarken en yüksek fiyattan satmak isterler. Buna karşın, alırken ise mümkün olan en düşük fiyatı tercih ederler.
👉 Daha fazla bilgi için: Borsada Alış ve Satış (Bid ve Ask) Fiyatı Nedir?
Spread'in Farklı Anlamları
Spread yukarıda belirttiğimiz gibi alış satış fiyatları arasındaki fark anlamında (makas aralığı) kullanıldığı gibi farklı bağlamlarda da kullanılabilir:
- Opsiyon Piyasası: Opsiyon stratejisi olarak spread (yayılma), birden fazla ayni tip opsiyon kontratının alınması ve satılmasından oluşur. Yayılma stratejileri farklı şekillerde uygulanabilir:
- Dikey Yayılma (Spread): Aynı dayanak varlığa ait, aynı tipte (alış veya satış) ve aynı vade tarihli ancak farklı kullanım fiyatına sahip opsiyonların aynı anda satın alınması ve satılması stratejisidir.
- Yatay Yayılma (Spread): Aynı dayanak varlığa ait, aynı tipte ve aynı kullanım fiyatına sahip ancak farklı vade tarihli opsiyon kontratlarının aynı anda alınması ve satılması stratejisidir.
- Diyagonal Yayılma (Spread): Dikey ve yatay yayılma (spread) stratejilerinin bir kombinasyonudur.
- Vadeli İşlem (Futures) Piyasası : Vadeli işlem stratejisi olarak spread (yayılma), aynı dayanak varlık ile ilgili ancak farklı vade tarihli vadeli işlem kontratlarının veya farklı dayanak varlık ile ilgili ancak aynı vade tarihli kontratların aynı anda alınması ve satılması stratejisidir.
- İki ürünün getirisi arasındaki fark: Spread (Tahvil Makası) ayrıca X ülkesinin tahvili ile Y ülkesinin tahvili arasındaki getiri farkını ifade etmek için de kullanılır: Bu fark yani, Tahvil Makası, riskin bir göstergesidir. Tahviline daha fazla ödeme yapan ülke, yatırımcıların daha az güven duyduğu ülkedir. Dolayısıyla, risk ne kadar yüksekse, talep edilen getiri de o kadar yüksek olur.
Spread'i (Makas Aralığını) Etkileyebilecek Faktörler
Spread'i belirleyebilecek faktörler ağırlıklı olarak:
- Likidite: Bu kavram, bir finansal varlığın ne kadar kolay alınıp satılabileceğine işaret eder. Likidite ne kadar yüksekse, alış satış fiyatları arasındaki makas aralığının (spread) o kadar düşük olması beklenir.
- Hacim: Bir işlem gününde gerçekleştirilen işlem adedidir. Genellikle günlük işlem hacmi yüksek olan varlıkların alış satış fiyatlarının makas aralığı (spread) genellikle daha dar olur.
- Oynaklık (Volatilite): Belirli bir dönem içinde fiyatların ne kadar değiştiğini ifade eder. Oynaklığın daha yüksek olduğu dönemlerinde, makas aralıkları (spread) genellikle daha geniş olur.
Spread (Makas Aralığı) Örneği
Spread ile ilgili basit bir örneği inceleyelim. TYZ şirketinin hisselerinin satış fiyatı (bid) 40 TL, alış fiyatı (ask) 41,7 TL'dir. Bu durumda, spread yani makas aralığı hisse başına 1,7 TL 'dir (40-41,7).
Ancak, aracı kurum komisyonu gibi çeşitli masrafların ödenmesi gerektiğini göz önünde bulundurmalıyız. Bu nedenle, yatırımcının kar marjı makas aralığından (spread) daha düşüktür.
Forex'te Satış (Bid)/Alış (Ask) fiyatı
Önerilen Makaleler:
