Türk Hava Yolları (THYAO) Hisse Yorum ve İncelemesi

Türk Hava Yolları, 1933 yılında 5 uçak ve 30 personelle Devlet Havayolları İşletmesi adıyla faaliyetlerine başlamıştır. Aradan geçen 90 yıldan sonra ise bugün THY 130 ülkede 295 farklı noktaya uçuş gerçekleştiren dünyada en çok ülkeye uçan havayolu şirketi olmuştur. Her geçen gün yeni hatlar açarak uçuş ağını genişletmektedir. 

Bu makalemizde, Türk Hava Yolları'nın geçmişten günümüze temel sayısal verilerini, gelecek hedeflerini, mali tablolarındaki güçlü ve zayıf noktalarını ve son olarak da fiyat grafiğini inceleyeceğiz.

Bunu yaparken sadece sayısal verileri yazmaktan öte hangi verinin nasıl yorumlanması gerektiğinden ve hangi verinin neden önemli olduğundan da bahsedeceğiz. Ayrıca bütün mali tablo verilerini tek tek saymak yerine üzerinde durulması gereken seçilmiş verileri inceleyeceğiz.

Türk Hava Yolları Ortaklık Yapısı, İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar

THY'nin 49,1’i Türkiye Varlık Fonu'na aittir. Geri kalan 50,9 ise halka arz edilmiştir ve borsada işlem görmektedir. 

Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı çatısı altında 17 adet bağlı ortaklık ve iştirak vardır. Bunlar içerisinde en bilinenler THY Teknik, Anadolu Jet, Sun Express, TGS Yer Hizmetleri, THY Do-Co İkram Hizmetleri'dir.

👉 Türk hisseleri ve Borsa İstanbul ile ilgili daha detaylı bilgi için sıardaki makalemizi inceleyin: Borsa İstanbul (BİST) – Nedir ve Nasıl Yatırım Yapılır?

Türk Hava Yolları 2033 Vizyonu

2033 yılında THY kuruluşunun 100. Yılını kutlayacak. Bu sebeple 2033 yılına atıfta bulunan hedefler belirlemiştir. Bir hisse senedinin yükselmesi şirketin büyümesine paralel olacağından bu şekilde gelecek vizyonunu açıklayan şirketleri iyice irdeleyip 10 yıl sonra şirketin nerede olacağını tahmin edebiliriz.

Geçmişten günümüze THY belirlediği hedeflere ulaşmayı başaran ve her zaman hem global hem de yerel büyüme ortalamalarının üzerinde büyüyen başarılı bir şirket olmuştur. O yüzden, aşağıda bahsedilen hedeflerin gerçekçi olduğunu ve ciddiye alınarak takip edilmesi gerektiğini belirtelim.

Türk Hava Yolları 2033 hedefleri

Türk Hava Yolları 2024 3. Çeyrek Bilanço İncelemesi

Satışlar

THY gelir tablosunda belirtilen brüt satışlarının yaklaşık olarak %89’u yurtdışı satışlardan oluşmaktadır. Parasal ifadeyle, ilk 9 ayda gerçekleşen 552 milyar liralık satış hasılatının 490 milyar lirası yurtdışı satışlardan elde edilmiştir. 

Bu nedenle şirketin gelirlerinin çok büyük bir payının döviz üzerinden olduğu söylenebilir. Bu yapı şirketin ülkedeki enflasyondan görece olarak daha az etkilenmesini sağlamaktadır. 

2023 yılının ilk 9 ayıyla kıyaslandığında ise satışlar TL bazında % 54 artmıştır. Aynı dönemdeki gelirlere USD cinsinden bakıldığında da satışlarını % 5,6 oranında artırmıştır. Yukarıda bahsettiğimiz gibi enflasyon THY’nin satışlarını pek fazla etkilememiştir.

Karlılık

Karlılık analizi yapılırken dönem karından önce brüt kar incelemesi yapmak ilk anda daha anlamlı olabilir. Çünkü direkt dönem karına baktığımızda arada çok fazla gider ve gelir kalemini gözden kaçırmış oluruz.

Bir şirketin karlılığı analiz edilirken işletmenin ana konusu neyse temelde o faaliyetlerden kar elde etmesi beklenir. Örneğin THY esas faaliyet karını bilet satışlarından elde eder. Elde ettiği kar ile aldığı tahvil vs. gibi yatırım araçlarından da gelirleri oluşur ancak bu tarz gelirler esas faaliyetlerden oluşan karı aşması analistler tarafından pek fazla istenmez. 

Bu açıdan THY’nin kar edip etmemesine bakmak kadar elde edilen karın hangi faaliyetlerden geldiğine de odaklanmak gerekir.

Gelir tablosunda yukarıdan aşağıya çeşitli gelir ve gider kalemleri eklenip çıkarılarak en aşağıda dönem karına ulaşılır. Aşağıda gelir tablosunda yer alan çeşitli kar kalemleri görülmektedir. En alttaki dönem karına baktığımızda THY’nin 2024’ün ilk 9 ayında 88,8 milyar TL kar elde ettiği görülmektedir. Şirket esas faaliyeti olan havacılıkla ilgili işlerden 65 milyar TL kar elde etmiştir. Bu yılın ilk çeyreğinde bu kalemde 908 milyon TL zarar etmiş görülmekteydi. Bu açıdan yılbaşından bu yana şirketin hem dönem karını hem de esas faaliyetlerinden oluşan karını artırması olumlu bir gelişmedir.

Yılın ilk çeyreğinde THY’nin net esas faaliyet zararı yazması birçok analistin o dönemde bilançoyu beğenmemesine neden olmuştu. Bu nedenle de hisse fiyatı baskı altına girmişti. Bu yılın 3. çeyreğinde ise şirket 56 milyar lira net esas faaliyet karı elde ederek olumsuz görüşleri üzerinden attı.

Dönem karının yükselmesini sağlayan en büyük gelir tablosu kalemi ise yatırım faaliyetlerinden gelirler kaleminin 41 milyar lira olmasıdır. Bu yılın birinci ve ikinci çeyreğinde şirketin esas faaliyet karı yatırım faaliyetlerinden elde edilen kardan daha düşüktü bu nedenle olumsuz bir görüş olarak bunu belirtmiştik. Ancak 3. çeyrekte yatırım faaliyet gelirleri artmış olsa da şirket esas faaliyetlerinden daha önemli bir kar elde ederek bu dönemde başarılı olmuştur. Dönem karına en büyük katkının şirketin esas faaliyetlerinden gelmesi önemli bir konudur.

Bu açıdan bakıldığında dönem karının artması ve dönem karının çoğunlukla esas faaliyetlerden elde edilen kardan oluşması olumlu bir gelişmedir.

Maliyet Yapısı

Özellikle faaliyet giderlerinin alt kalemleri incelendiğinde en yüksek gider kalemi akaryakıt harcamalarıdır. Şirket yakıt verimliliği daha yüksek yeni uçaklar alarak akaryakıt giderlerini kontrol altında tutmaktadır. Bu açıdan bir sorun görünmemektedir. 

İkinci en büyük pay ise personel giderleridir. Ayrıca, 2023’ün ilk 9 ayına göre personel giderleri Amerikan doları (USD) bazında %49 artmıştır. Aynı dönemde USD bazında toplam giderler %16 yükselirken personel giderlerindeki artış biraz yüksek görünmektedir. Bu durum, ülke içinde enflasyon olmasına karşın TL’nin son dönemde USD karşısında stabil kalmasından kaynaklanmıştır. Diğer bir deyişle personele TL olarak ödenen maaşların döviz karşılığı yükselmiştir. Bu da dolar bazında personel giderlerinin yükselmesine neden olmuştur.

Borç Yapısı

Son dönemde faiz oranlarının yükselmesinin ardından firmaların mali tabloları incelenirken en çok dikkat edilmesi gereken başlık gelir tablosundaki finansman giderleri kalemi olmuştur. Finansman gideri esasen borçlanmaya karşılık ne kadar faiz ödemesi yapıldığını gösterir. Faizlerin yüksek olduğu dönemlerde ise finansman giderleri çok fazla artmayan veya kontrol altında olan firmalar borç yönetimini başarılı şekilde sürdürüyor demektir. Aşağıdaki grafikte finansman giderlerinin net satışlara oranını inceleyebilirsiniz. Buradan satış gelirlerinin % kaçının faiz harcamasına gittiği anlaşılmaktadır.

Finansman giderlerinin tek başına incelenmesinin bir anlamı yoktur. Çünkü alınan borçlarla yatırım yapıp satış gelirleri yükseliyorsa borçlanmanın ve faiz ödemelerinin verimli olduğu anlaşılır. Bu nedenle finansman giderlerinin satış gelirleri içindeki payına bakıyoruz. 

Bu bakış açısıyla incelendiğinde, THY sadece pandemi döneminde, 2020 ve 2021 yıllarında gelirlerinin düşmesi nedeniyle bozulma yaşamıştır. Ancak son dönemde, hem globalde hem de Türkiye’de artan faiz oranlarına karşı THY kesinlikle dirençli duruşunu sürdürmüştür. Finansman giderleri kontrol altında olan firmalar bu dönemde kesinlikle takip edilmelidir. 

Buna rağmen son çeyrekte yukarıdaki grafikte de görüldüğü üzere bir miktar artış olmuştur. Ancak şu an için ciddi bir durum olmasa da, bir sonraki çeyrekte burada bir azalışın olması olumlu bir haber olarak takip edilebilir.

Türkiye’de faaliyet gösteren firmalar zaman zaman yaşanan kur artışlarıyla sorun yaşayabilmektedir. Ancak, THY dünyanın çeşitli noktalarında satış yaptığı için bölgesel kur dalgalanmalarına ve jeopolitik risklere karşı doğal bir savunma geliştirmiştir. 

Bu açıdan gelirleri döviz bazında incelendiğinde sadece %8,3’ü TL’dir. Ancak giderlerinin ise %30’u TL ile yapılmaktadır. Bu kur yönetimiyle, THY kur şoklarına karşı kendini koruyabilmektedir. Ancak bu son dönemde USD/TRY kurunun görece sabit kalması TL olarak yapılan giderleri zorlamaktadır.

👉 BIST 100 endeksi ve içeriğine dair bilgiler için şu makalemizi okuyun: BIST 100 Endeksi Nedir? | Hisseler, ETF’ler ve Fonlar

Kredi Derecelendirme Notları

Başlıca kredi derecelendirme kuruluşlarının THY için verdiği kredi notlarını aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.

Son olarak 25 Ekim 2024 tarihinden JCR Avrasya THY’nin kredi notunu BB’den BBB+’ya yükseltmiş ve görünümünü de negatiften durağana çevirmiştir. Notların tümüne genel anlamda baktığımızda THY yatırım yapılabilir eşiğinin alt basamağında yer almaktadır. Kredi derecelendirme şirketlerinden bir iki artırım daha aldığında daha fazla büyük fon ve yabancı yatırımcı THY hisse senedi alabilir.

Türk Hava Yolları Grafik İncelemesi - Teknik Analiz

THY, 2023 yılının Ağustos ayından bu yana 268 TL seviyesindeki yeşil çizgiyi 3 defa direnç, 3 defa da destek olarak kullanmış görünüyor. Bu çizgi alımlarda takip edilmasi gerekir. Hatta son olarak yeşil çizginin altına doğru bir ayı tuzağı oluşturup desteğin kırıldığını düşünmüştük. Ancak şu an fiyat hala destek çizgisi üzerinde ve olumlu görünüm devam ediyor.

Fiyat mavi ve yeşil çizgi arasında sıkıştıkça sert hareketler ortaya çıkabilir. Ancak bizim görüşümüz bir miktar sıkışmanın ardından, mor çizgiyle gösterdiğimiz gibi fiyatın yukarı doğru kırılarara 330 TL düzeylerine gelmesidir.

Şirketin son çeyrekte karlılığını yükseltmesi ve BIST100 endeksinin artık dip seviyelerden dönüp hareketlenmeye başlamasıyla hisse yükselişe geçebilir.