Yenilenebilir Enerji Yatırımları: En İyi Hisseler, Fonlar, ETF’ler ve Yeşil Tahviller

Bu makalede ilk önce yenilenebilir enerji kavramına ve yenilenebilir enerjiye alternatif olarak sıklıkla kullanılan temiz enerji ve yeşil enerji gibi bazı kavramlara açıklık getirmek konuyu daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır.

Yenilenebilir enerjiler, doğal ve tükenmez kaynaklardan elde edilen bir enerji türüdür.

Yenilenemeyen enerjilerden, yani fosil yakıtlardan elde edilen enerjilerden farklı olarak, yenilenebilir enerjiler kirletici etkileri olmayan ve çevreye dostu enerji türleridir. Yeşil enerji, rüzgar, güneş, vs. gibi doğal olarak yenilenebilen enerji kaynaklarını kullanan ve çevreye en az zarar veren bir yenilenebilir enerji türüdür. Temiz enerji ise sera gazları oluşturmadan üretilen ancak her zaman doğal olarak yenilenebilir olmayan bir başka yenilenebilir enerji türüdür.

Yenilenebilir enerji üretiminde kullanılan çeşitli teknolojiler vardır. Başlıca yenilenebilir enerji türleri:

• Güneş
• Rüzgar (karasal/deniz üstü)
• Hidrolik
• Biyokütle
• Elektroliz (hidrojen üretimi).

Ayrıca, bu sektördeki şirketler sadece enerji üretimine değil, aynı zamanda enerjinin pillere depolanması alanında da yatırım yapmaktadır, bu da enerji iletimini ve dünya çapında enerji arzını mümkün kılmak için kritiktir.

Şimdi, bunun nedenlerini daha ayrıntılı olarak ele alacağız.

Yenilenebilir Enerjilere Yatırım Yapmak Neden Önemli?

Karbon bazlı ekonomimiz sürdürülebilir değildir. Fosil yakıtlar sınırlıdır ve belirsizliklerle birlikte arz ve fiyat dalgalanmaları kaçınılmaz olarak artar. Sonuç olarak, yenilenebilir enerjilere yatırım yapmak, daha az zararlı, daha istikrarlı ve sürdürülebilir bir alternatif elde etmeyi amacıyla yapılan bir emtia yatırımıdır.

Yenilenebilir enerjiye yatırım yapmak ekonomik bir fırsattır ve dünya genelinde yatırımcıların son on yılda giderek daha fazla yöneldiği bir karardır.

Yatırım eğilimi genellikle olumlu seyretmesine rağmen, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşabilmek için yenilenebilir enerjiye çok daha fazla yatırım yapmamız gerekiyor. Ayrıca, küresel ısınmayı 1,5ºC'nin altında tutma çabaları, ülke yönetimlerinin yatırımlarının verimli altyapılar ve yenilenebilir kaynakların oluşturulmasına odaklanacağı anlamına geliyor.

Bazı nedenler:

• Karbonsuzlaştırma (dekarbonizasyon) politikalarının itici gücü ve enerji krizi

• Sektörde yüksek talep ve yatırım artışı.
  • Petrol endüstrisinde faaliyet gösteren şirketler ve entegre kamu hizmetleri ve altyapı fonları yenilenebilir projelere çok büyük paralar harcıyorlar.

• Maliyetlerin düşürülmesi.
  • Güneş panelleri için ana bileşenlerin fiyatı düşerken deniz taşımacılığı maliyetleri de ucuzluyor.

• Uzun Vadeli Enerji Tedarik Anlaşmaları (PPA- Power Purchase Agreements) daha yüksek fiyatlarla imzalanıyor.
  • Hem güneş hem de rüzgar enerjisi profilleri için 2-3 yıl öncesine göre çok daha yüksek fiyatlarla enerji satış anlaşmaları (PPAs) imzalanıyor olması gelirler açısından olumlu bir senaryo. Bu gelişme, enerji fiyatlarından bağımsız olarak, şirketlerin kar marjlarını olumlu etkileyecektir çünkü kısa/orta vadede enerji fiyatlarındaki değişime bakılmaksızın bu sözleşmelerde fiyatlar 10-15 yıl boyunca sabittir.

S&P Global Clean Energy

Halen en büyük ESG (Çevresel, Sosyal ve Yönetişim) referans endeksi olarak bilinen S&P Global Clean Energy (Küresel Temiz Enerji) Endeksi, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki global temiz enerji sektöründeki şirketlerin performansını ölçmek amacıyla oluşturulmuş tur ve endeks şirket sayısını 100'e ulaşmasını hedeflemektedir.

Endeksin en büyük ağırlığını şirketler Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa şirketleri oluşturuyor, ancak Güney Amerika ve Yükselen Asya şirketleri da endekse dahil edilmiş.

S&P Global Clean Energy, tüm dünyada temiz enerji ile ilgili endüstrilerde yer alan şirketlere, işlem yapabilme ve likidite olanağı veren bir açılım sağlar.

Grafikte görüldüğü gibi sektörde son yıllarda izlenen belirgin gerilemeye rağmen, Avrupa Birliği'nin önümüzdeki yıllarda iklim değişikliğiyle mücadele etmek için aldığı önlemler göz önüne alındığında bu sektörün toparlanması bekleniyor. Bu önlemlere verilebilecek örnekler arasında 2050 için Avrupa Yeşil Mutabakatı veya REPowerEU Planı bulunmaktadır.

Ayrıca, bugün hala devam eden Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın, her ne kadar etkisi sonradan hafifletilmiş olsa da, gaz fiyatlarında bir artış eğilimine neden olduğunu dikkate almak özellikle önemlidir. Bu durum, büyük ölçüde enerjide dışa bağımlı olan AB'nin içeride enerji üretmeye başlamak ve dışa bağımlılığı azaltma konusunda önlemler almasına yol açtı.

Yenilenebilir Enerjilere Yatırım Nasıl Yapılır?

Yenilenebilir enerjilere yatırım yaparken, çeşitli yatırım araçları aracılığıyla birçok şekilde yapabiliriz, örneğin şirket hisseleri, yatırım fonları, yeşil veya sosyal tahviller, endeks fonları veya hatta bir şirket içindeki özel projelere (örnek: bir şirketin fotovoltaik projesine yatırım yapmak) yatırım yapabiliriz.

Eğer yenilenebilir enerjilerin yanı sıra sürdürülebilir yatırım hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız, makalemizi okuyabilirsiniz:👉 Yatırım İçin En İyi ETF’ler 2024

Bununla birlikte, getiri-risk yelpazesine uygun faydalar elde etmek istiyorsak, çeşitlendirmeyi tercih etmeliyiz ve bu nedenle sürdürülebilirlik yatırımında en çekici seçeneklerinden biri yatırım fonları veya ETF'dir.

Sürdürülebilirlik Yatırımına uygun mevcut finansal ürünler:

• Değişken gelir: hisseler
• Sabit gelir: yeşil tahviller
• Sürdürülebilir yatırım fonları
• ETF'ler

Yabancı Yenilenebilir Enerji Hisseleri

Bu şirketlerin her birinin büyük potansiyele sahip olduğuna inanıyoruz:

• EDP Renováveis (Piyasa Değeri:13.158Mn€):
  • Yenilenebilir enerji sektöründe dünya lideri ve dördüncü en büyük rüzgar enerjisi üreticisi olan şirket, coğrafi çeşitliliği (Avrupa, ABD, Kanada ve LATAM) ve teknolojisi (fotovoltaik, kara üstü ve deniz üstü rüzgar enerjisi, endüstriyel öz tüketim ve bataryalar aracılığıyla enerji depolama) ile yatırımcılara çekici geliyor. Aktif bir şekilde proje rotasyonu yapan şirket, %40'ın üzerinde brüt marj, %70'in üzerinde FAVÖK marjı ile güçlü bir büyüme potansiyeline sahip.

• Grenergy (Sermaye: 833Mn€):
  • Teknoloji (bataryalar aracılığıyla fotovoltaik ve rüzgar enerjilerinin depolanması) ve coğrafi (Avrupa, ABD ve LATAM) çeşitliliği ile 15 yıllık sektörde deneyime sahip çekici bir şirket. P, %40'ın üzerinde brüt marj ve %30'un üzerinde EBITDA marjı ile faaliyet gösteren bir şirket. Aktif bir şekilde proje rotasyonu yapan şirket, %40'ın üzerinde brüt marj, %30'in üzerinde EBITDA marjı ile güçlü bir büyüme potansiyeline sahip. Şu anda Atacama Çölü'nde (Şili) 4,1GWh ve 1GW güneş enerjisi kapasitesine sahip dünyanın en büyük batarya projesini inşa ediyor.

• Greening (Sermaye:170Mn€):
  • Endüstriyel öz tüketim çözümlerinde lider, coğrafi çeşitliliği olan (Avrupa, ABD ve LATAM) ve 4 bölüm aracılığıyla dikey olarak entegre bir iş modeline sahip bir şirket: Öz Tüketim, Çözümleri, Enerji Üretimi ve Ticaret
  • Ürün: fotovoltaik tesisler için yapı inşası. Kısa süre önce borsaya kote edilmesine rağmen, şirket 2023 için öngörülen FAVÖK kılavuzunu aşan şirket, %40'ın üzerinde brüt marj ve varlık rotasyonu ile proje finansmanı sayesinde güçlü bir büyüme potansiyeline sahip.

Yenilenebilir Enerji Hisseleri

Uluslararası firmaların yanı sıra Türkiye'de de son 15 yılda yenilenebilir enerji alanında büyük yatırımlar yapıldı. Türkiye 2023 itibariyle güneş paneli üretiminde Avrupa'da birinci dünyada dördüncü sırada yer alıyor. Kurulu güç kapasitesine göre, güneş enerjisinde Kalyon Enerji ve Cengiz Enerji 1092 ve 262 MWe ile ilk iki sırayı paylaşırken, rüzgar enerjisinde ilk iki sırayı Polat Enerji ve Borusan ENBW Enerji, sırasıyla 711 ve 634 MWe ile paylaşıyor. Bu şirketler borsada yer almazken, BİST'e kote edilmiş onlarca yeşil enerji şirketi mevcuttur:

• Zorlu Enerji (ZOREN)
  • Zorlu Enerji, yaklaşık 780 milyon € piyasa değeri ile Türkiye’nin yenilenebilir enerji sektöründe önemli bir yere sahiptir. Şirketin 1.000 MW’ın üzerinde kurulu kapasitesinin büyük kısmı jeotermal (305 MW) ve rüzgar enerjisinden (272 MW) gelmektedir. Zorlu Enerji, sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda güneş enerjisi kapasitesini artırmakta ve elektrikli araç altyapısına yatırım yapmaktadır

• Enerjisa (ENJSA)
  • Enerjisa Enerji, Türkiye’nin önde gelen enerji şirketlerinden biri olarak toplam kapasitesinin %45’ini yenilenebilir kaynaklardan sağlıyor. Güneş enerjisi kapasitesi 55 MWp'ye ulaşırken, elektrikli araç şarj ağı Eşarj’da 1,107 istasyona ulaştı. 2024’te 15,7 milyar TL yatırım yapan şirket, 2050 yılına kadar net sıfır emisyon hedefiyle ilerliyor​.

• CW Enerji (CWENE)
  • CW Enerji, Türkiye’nin önde gelen güneş paneli üreticilerinden biridir. 2024'ün ilk yarısında 3,85 milyar TRY gelir ve 356 milyon TRY net kar elde etmiştir. Şirket, yenilenebilir enerji çözümleri ve elektrikli araç şarj istasyonları ile dikkat çekmekte olup, 22,1 milyar TRY piyasa değerine sahiptir​.

• Biotrend Enerji (BIOEN)
• Galata Wind (GWIND)
• IC Enterra Yenilenebilir Enerji (ENTRA)

Yatırim için en iyi aracı kurumları arıyorsanız bu makaleleri inceleyebillirsiniz:

• Midas İncelemesi
• GCM Yatırım İncelemesi
• Osmanlı Menkul Yatırım İncelemesi
• Trive Yatırım İncelemesi

Yeşil Tahvil

İkinci olarak, yeşil tahviller aracılığıyla sabit getirili menkul kıymetlere yatırım yapabiliriz. Bu tür bir yatırım daha muhafazakar olup, düşük riskli yatırım yaklaşımını benimsiyor ve periyodik olarak faiz almak istiyorsak portföyümüzü tamamlamak için ideal olabilir.

Yeşil Tahvil:

"Sadece yeşil projeleri finanse etmek için ihraç edilen tüm tahvillere Yeşil Tahvil, adı verilir"

Yeşil tahvillerin tahsis edildiği projeler: yenilenebilir enerjiler, enerji verimliliği, kirlilik önleme ve kontrolü, temiz ulaşım, vb.

Bu tahviller hem kamu hem de özel kurumlar tarafından ihraç edilebilir: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 27 Ekim 2023 tarihinden itibaren yayınlanmaya başlanan verilere göre. 27 Ekim 2023 itibarıyla yurt içi yerleşikler tarafından yurt içinde ihraç edilen çevresel, sosyal ve yönetişim odaklı tahvillerin büyüklüğü 4 milyar 350 milyon TL tutarında bulunuyor. Yurt dışında ihraç edilen çevresel, sosyal ve yönetişim odaklı tahvillerin büyüklüğü 9.7 milyar dolar olurken, tahvillerin 2 milyar doları firmalar, 5.2 milyar doları bankalar, 2.5 milyar doları da Hazine tarafından ihraç edildi.

Türkiye'de yeşil tahvil ihraç edenler arasında, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı, İBB, İş Bankası, YEO Teknoloji, vb.

İşte size Bloomberg'den, kamu hizmetleri ve yenilenebilir enerji sektöründeki başlıca şirketlerin yeşil tahvillerinin ekran görüntüsü.

Yenilenebilir Enerji Yatırım Fonları

Ayrıca, aktif ve pasif yönetim yoluyla yenilenebilir enerjilere yatırım yapabiliriz. Şu anda, aktif yönetim en büyük pozisyona sahiptir, ancak pasif yönetimin gelişimi de son yıllarda artmaktadır.

Rankia olarak, portföyünüzde yenilenebilir enerjilere kaliteli bir açılım sağlayabilecek bazı fonları tanıtmak istiyoruz

👉 Ayrıca bu makalemizi de inceleyebilirsiniz: En İyi Yatırım Fonları Nelerdir?

DNB Fund - Renewable Energy Retail

Fon DNB Fund - Renewable Energy Retail A (EUR) çevreyi iyileştirmeye katkıda bulunan hisselere yatırım yapmayı amaçlamaktadır, hizmetleri ve teknolojileri küresel sera gazı emisyonlarını azaltmaya yardımcı olan şirketlere yatırım yaparak, küçük, orta ve büyük ölçekli şirketlerin hisselerine küresel ölçekte yatırım yapmaktadır.

• ISIN Kodu: LU0302296149
• Komisyon: %1,5
• Volatilite: %24,81

Guinness Sustainable Energy

Fon Guinness Sustainable Energy sürdürülebilir enerji endüstrisindeki çeşitli şirketlere yatırım yapmaktadır. Fosil yakıtlar, petrol veya kömür gerektirmeyen şirketler. Ayrıca, küresel karbon azaltımına katkıda bulunan, sürdürülebilir yatırım hedefleri ve iyi yönetim uygulamaları olan şirketler.

• ISIN Kodu:: IE00BFYV9M80
• Komisyon: %1,85
• Volatilite: %22,43

Pictet - Clean Energy Transition

Pictet-Clean Energy Transition fonu, sermaye büyümesini sağlamak amacıyla, varlıklarının en az üçte ikisini, dünya genelinde CO2 emisyonlarını azaltan veya bu geçişten fayda sağlayan şirketler tarafından ihraç edilen hisse senetlerine yatırım yaparak gerçekleştirmeyi hedeflemektedir.

• ISIN Kodu: LU0280435388
• Komisyon: %1,99
• Volatilite: %24,38

Yenilenebilir Enerji Endeks Fonları

Pasif yönetimde, Paris Anlaşması Hedefleri ile uyumlu endeksleri takip eden fonlar da bulunmaktadır. Bunun için, bir fonun yıllık ortalama %7 oranında emisyonları azaltan şirketlere yatırım yapması gerekmektedir (Paris Anlaşması).

Ağustos 2022'den itibaren finansal danışmanlar, müşterilerine sürdürülebilirlik konusundaki tercihlerini sormak zorunda.

Aşağıda bunlardan birkaçını bulabilirsiniz:

AMUNDI MSCI EUROPE PAB NET ZERO AMBITION

Yatırım amacı:

AMUNDI INDEX MSCI EUROPE CLIMATE CHANGE, MSCI Europe Climate Change (İklim Değişikliği) endeksinin (toplam getiri) getirilerini, hem yukarı hem de aşağı yönlü, mümkün olan en doğru şekilde kopyalamayı amaçlar. Bu endeks, MSCI Europe Endeksi'ndeki değerleri yeniden ağırlıklandırarak, karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik geçişle ilgili fırsatlara katılan şirketlere olan açılımlarını artırmayı ve bu geçişle ilgili risklere maruz kalan şirketlere olan açılımlarını azaltmayı hedefler.

Vanguard ESG Developed World All Cap Equity Index Fund EUR

Yatırım amacı:

TSE Developed Index'in getirisini kopyalamayı amaçlar. Bu endeks, gelişmiş ülkelerdeki orta ve büyük ölçekli şirketlerin hisselerinden oluşur ve endeksi oluşturan ve çevresel, sosyal ve etik faktörleri karşılayan değerlere kısmen yatırım yapmayı hedefler. Temettü yönetimi birikim esasına dayalıdır.

ETF'ler (Borsa'da İşlme Gören Yatırım Fonları)

Şu anda yenilenebilir enerji sektörü ile ilgili yalnızca birkaç ETF (Exchange Traded Fund) bulunmaktadır.

Aşağıda Rankia'daki favori seçeneklerimizden bazılarını içeren bir tablo bulacaksınız:

Yenilenebilir Enerjiye Yatırım Fırsatları ve Riskleri

Uzman Görüşü

Bugün bu sektöre çeşitli yatırım araçları aracılığıyla ve hatta şirketlerin kendi projelerini finanse ederek yatırım yapabiliriz. Ancak, burada çeşitlendirmenin kritik öneme sahip olduğuna inanıyoruz ve bu nedenle bu sektöre yatırım yapmanın en iyi yolunun yatırım fonları olduğuna inanıyoruz.

Ve soracaksınız Neden bir ETF yerine bir yatırım fonu aracılığıyla?

Çünkü yatırım yaptığımız fonun, piyasa koşullarına göre sektördeki en iyi şirketleri seçebilecek bir yönetim ekibi vardır. Ancak, bir ETF'ye bağlanır ve yatırım yaparsak, sektördeki birçok şirketi satın alacağız, ancak zaman içinde piyasa koşullarına karşı harekete geçemeyeceğiz.

Mevcut piyasa koşulları, yüksek faiz oranları, enerji fiyatlarının oynaklığı ve makroekonomik zayıflama karşısında, aşağıdaki gereksinimleri karşılayan şirketleri tercih edeceğiz:

• Gelirlerde daha fazla görünürlük: Rakiplerine göre daha yüksek oranda çalışan veya inşa halinde olan varlıklara ve boru hattına sahip olmak.
• Risk faktörü: Riskleri minimum düzeyde tutmak.
• Daha geniş fiyat kapsamı: Uzun vadeli PPA'lar aracılığıyla fiyat kapsamını geniş tutmak ve ticari piyasalara maruz kalmayı minimuma indirmek.

Bununla birlikte, sektör şu anda mükemmel bir fırtına yaşıyor (enerji fiyatlarındaki dalgalanma + yüksek faiz oranları). Birçok şirket, borçlarını azaltmak ve projelerini finanse etmeye devam edebilmek için varlık rotasyonu (proje satışı) yolunu tercih ediyor. Faiz oranları er ya da geç düşmeye başlayacak ve sektör yeniden değer kazanacak, devasa büyüme potansiyeli hisse fiyatlarına yansıyacaktır.

Sonuç olarak, yenilenebilir enerjiye yatırım benzersiz bir fırsattır. Şu anda ağır şekilde cezalandırılan sektör F/K oranın çok çok üzerinde fiyatlardan işlem görüyor. Aslında, son aylarda birçok altyapı fonu, entegre hizmet şirketi ve petrol şirketinin karbon azaltma hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olması amacıyla sektör içinde çeşitli satın almalar yaptığını gördük.