Dünya Borsa Endeksleri Nelerdir?

Yatırım dünyasında, borsa endeksleri finansal piyasaların performansını değerlendirmek için vazgeçilmez araçlardır. Bu makalede, dünyanın en önemli 10 borsa endeksini, bileşenlerini ve küresel ekonomideki önemini ayrıntılarıyla inceleyeceğiz.

Borsa Endeksi Nedir?

Bir borsa endeksi, belirli bir hisse senedi piyasası segmentindeki hisse senetlerinin performansını ölçen bir göstergedir.Piyasa değeri, likidite gibi belirli kriterlere göre seçilen hisse senetlerinden oluşan bir sepet olarak düşünülebilir. Borsa endeksleri, genel piyasa hareketinin bir göstergesini elde etmek ve bireysel yatırım portföylerinin performansını karşılaştırmak için kullanılır.

Bir Borsa Endeksinin Özellikleri

• Temsilcilik: Piyasa değeri, likidite gibi belirli kriterlere göre seçilmiş hisse senetlerinden oluşur.
• Ölçüm: Temsil ettiği pazarın veya segmentin genel performansını ölçer.
• Benchmark: Yatırımcılar ve fon yöneticileri için portföylerinin performansını karşılaştırmak için bir referans noktası sağlar.

Amerikan Borsası'nın Başlıca Endeksleri

ABD borsası, dünyanın en büyük ve en etkili borsalarından biridir ve küresel ekonomi için önemli bir gösterge olarak kabul edilir. Borsa endeksleri, borsanın performansını ölçmenin ve hisse senedi fiyatlarındaki trendleri yansıtmanın yaygın bir yoludur.

Bu bölümde, ABD'nin başlıca borsa endekslerini inceleyeceğiz:

• Dow Jones Endüstri Ortalaması (DJIA)
• S&P 500
• Nasdaq

Dow Jones Endüstri Ortalaması Endeksi (DJIA)

Dow Jones Endüstri Ortalaması, aynı zamanda Dow Jones olarak da bilinir, dünyanın en eski ve en tanınmış borsa endekslerinden biridir. 1896'da finans gazetecisi Charles Dow tarafından oluşturulan endeks, Amerika'nın en büyük 30 şirketini kapsar ve teknoloji, enerji, finans ve tüketim malları gibi ekonominin farklı sektörlerini temsil eder.

Dow Jones, ABD borsasının ve dolayısıyla ABD ekonomisinin önemli bir göstergesi olarak kabul edilir. Uzun tarihi ve geniş takipçi kitlesi nedeniyle, Dow Jones genellikle diğer yatırımların performansını karşılaştırmak için bir referans noktası olarak kullanılır.

S&P 500 Endeksi

S&P 500 endeksi, ABD'de halka açık olarak işlem gören en büyük 500 şirketin performansını yansıtan bir borsa endeksidir. 1957'de oluşturulan endeks, ABD ve dünya borsalarının en önemli göstergelerinden biri olarak kabul edilir.S&P 500'ü oluşturan şirketler, teknoloji, sağlık hizmetleri, finans, enerji ve tüketim malları dahil olmak üzere ekonominin çeşitli sektörlerini temsil eder.

Nasdaq Endeksi

Nasdaq, teknoloji, biyoteknoloji ve ABD'deki diğer yenilikçi şirketleri bünyesinde barındıran önemli bir borsa endeksidir. 1971 yılında dünyanın ilk elektronik borsası olarak kurulan Nasdaq, günümüzde ABD borsasının en önemli endekslerinden biri haline gelmiştir.

Nasdaq, Apple, Amazon, Microsoft, Facebook ve Google gibi dünyanın en büyük ve başarılı teknoloji şirketlerine ev sahipliği yapmaktadır. Bununla birlikte, sağlık hizmetleri ve finansal hizmetler gibi diğer sektörlerden şirketleri de içermektedir.

👉 Bu hisseler hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz: Borsada En Çok İşlem Gören Hisseler

Nasdaq, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki teknoloji ve diğer yenilikçi şirketlerin performansının önemli bir göstergesi olarak sıklıkla kullanılır. Bu şirketler genellikle küresel ekonominin en büyük ve etkili oyuncuları olduğundan, Nasdaq'ın performansı ABD ve dünya ekonomisinin genel durumunu yansıtabilir.

Avrupa'nın Ana Borsa Endeksleri

Avrupa, Londra, Paris, Frankfurt ve Madrid gibi önemli finans merkezlerinde bulunan dünyanın en büyük ve en aktif borsalarından bazılarına ev sahipliği yapmaktadır. Bu borsalar, dünya çapındaki yatırımcılara geniş bir yelpazede yatırım fırsatları sunar.

Bu bölümde, Avrupa'nın önemli hisse senedi endekslerini inceleyeceğiz:

• FTSE 100 (Birleşik Krallık)
• DAX 40 (Almanya)
• CAC 40 (Fransa)
• IBEX 35 (İspanya)
• FTSE MIB (İtalya)

FTSE 100 Endeksi

FTSE 100 endeksi, Londra Borsası'nın (LSE) ana endeksidir ve Londra Borsası'nda işlem gören en büyük 100 şirketin performansını ölçer. Endeks, genellikle Birleşik Krallık ekonomisinin ve özellikle finans sektörünün performansının bir göstergesi olarak kullanılır.

FTSE 100'ü oluşturan şirketler, finans, petrol ve gaz, madencilik ve ilaç ürünleri gibi çeşitli sektörlerden gelir. Endeks, her şirketin piyasa değerini kullanarak gerçek zamanlı olarak hesaplanır ve piyasa değerine göre ağırlıklandırılır, yani daha büyük şirketlerin endeks üzerinde daha büyük bir etkisi vardır.

Bir İngiliz endeksi olmasına rağmen, FTSE 100 genellikle dünya ticareti, döviz kurları ve diğer ülkelerin para politikaları gibi uluslararası olaylar ve trendlerden etkilenir.

DAX 40 Endeksi

DAX 40, Frankfurt Borsası'nın (Almanya) en önemli endeksi ve Avrupa'da en çok takip edilen endekslerden biridir.Frankfurt Borsası'nda işlem gören en büyük 40 şirketten oluşur ve Almanya ekonomisinin performansının bir barometresi olarak kabul edilir. DAX genellikle Alman borsasının ve ekonomisinin genel bir göstergesi olarak kullanılır. Uluslararası yatırımcılar için bir referans noktası olarak da hizmet verir ve Alman pazarına yatırım yapmayı düşünenler için önemli bir araçtır.

DAX'ın ana özelliklerinden biri, imalat ve mühendislik sektöründe yüksek konsantrasyona sahip olmasıdır, bu da onu Alman endüstrisinin sağlığının önemli bir göstergesi haline getirir. DAX'ta listelenen şirketler arasında BMW, Siemens,Deutsche Bank, Adidas ve Bayer gibi devler bulunur.

CAC 40 Endeksi

CAC 40, Paris Borsası'nın referans endeksi olarak kabul edilir. Avrupa'nın ana finansal piyasalarından biri olan Euronext Paris'te işlem gören en büyük ve likit 40 şirketten oluşur.

CAC 40 endeksi, Fransız piyasasının ve genel olarak Avrupa ekonomisinin sağlığının önemli bir göstergesi olarak kabul edilir. Endeksi oluşturan şirketler, finans, enerji, endüstri, telekomünikasyon ve tüketim malları gibi çeşitli sektörleri temsil eder.

CAC 40 endeksinin değeri, 40 bileşen şirketin hisse senedi fiyatlarına dayalı olarak gerçek zamanlı olarak hesaplanır. Her şirketin endeksteki ağırlığı, piyasa değerine göre belirlenir, bu nedenle daha büyük şirketler endekste daha yüksek bir ağırlığa sahiptir.

CAC 40, yatırımcılar ve analistler tarafından Fransız piyasasının ve genel olarak Avrupa ekonomisinin performansını değerlendirmek için kullanılır. Ayrıca, CAC 40 endeksini taklit eden finansal ürünler mevcuttur, bu da yatırımcılara tek bir yatırımla Fransız piyasasının performansına maruz kalma imkanı sağlar.

IBEX 35 Endeksi

IBEX 35, Madrid Borsası'nın ana hisse senedi endeksidir ve İspanya'daki en yüksek piyasa değerine sahip 35 şirketten oluşur. 1992 yılında oluşturulan endeks, gerçek zamanlı olarak hesaplanarak İspanyol piyasasının güncel durumunu yansıtır.

IBEX 35'in bileşimi, her yıl Aralık ayında, İspanyol piyasasında işlem gören şirketlerin piyasa değeri ve işlem hacmi dikkate alınarak gözden geçirilir. IBEX 35'e dahil olan şirketler, bankacılık, enerji, telekomünikasyon ve altyapı gibi çeşitli sektörleri temsil eder.

FTSE MIB Endeksi

FTSE MIB, İtalya'daki Milano Borsası'nın referans hisse senedi endeksidir. Avrupa'nın önde gelen finansal piyasalarından biri olan Milano Borsası'nda işlem gören en büyük ve en likit 40 şirketten oluşur.

FTSE MIB'deki şirketler, finans, enerji, endüstri, telekomünikasyon ve tüketim malları dahil olmak üzere geniş bir sektör yelpazesini temsil eder. Her şirketin endeksteki ağırlığı, piyasa değerine göre belirlenir, bu nedenle en büyük şirketler endekste daha yüksek bir ağırlığa sahiptir.

Diğer hisse senedi endeksleri gibi, FTSE MIB de 40 bileşen şirketinin fiyatlarına dayanarak gerçek zamanlı olarak hesaplanır. Endeksin değeri sürekli güncellenir ve İtalyan piyasasının performansını ölçmek ve yatırımcıların yatırım kararlarına yardımcı olmak için kullanılır.

Euro STOXX 50 Endeksi

EURO STOXX 50, Fransa, Almanya, İspanya, İtalya, Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Finlandiya, İrlanda, Avusturya ve Portekiz borsalarında işlem gören euro bölgesinin en büyük ve temsil gücü yüksek 50 şirketinin performansını yansıtan bir borsa endeksidir.

Bu endeks, Avrupa borsasının performansını ölçmek için önemli bir referans noktası olarak kullanılır ve her şirketin borsa değeri baz alınarak ağırlıklandırılır. Bu da, en büyük şirketlerin endeks üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olduğu anlamına gelir.

BIST 100 Endeksi

BIST 100 Borsa İstanbul’un referans endeksidir, bir diğer deyişle Türkiye’de borsa denilince akla gelen ilk endekstir. BIST kısaltması Borsa İstanbul’u temsil ederken, 100 ise en değerli 100 şirketi temsil eder.

Sadece Borsa İstanbul’un değil aynı zamanda Türkiye ekonomisinin de nereden geldiğini ve nereye doğru gittiğini anlamak için BIST 100 çok önemli bir değerdir.

BIST 100’ün trendi, volatilitesi veya likiditesi incelenerek borsa dışındaki yatırım kararları bile daha doğru verilebilir. Bu bakış açısıyla ülke ekonomisi için takip edilmesi gereken ana referans değerlerden biridir. 

Asya'nın Ana Borsa Endeksleri

Asya-Pasifik bölgesi, dünya ekonomisinde giderek artan bir öneme sahip. Bu bölümde, Asya-Pasifik'in ana hisse senedi endekslerini inceleyeceğiz. Bu endeksler, bölgedeki piyasaların performansı için önemli birer referans noktasıdır:

• Nikkei 225 (Japonya)
• Hang Seng Endeksi (Hong Kong)
• Shanghai Composite (Çin)
• S&P/ASX 200 (Avustralya)
• KOSPI (Güney Kore)

Bu endeksler, bahsi geçen her ülkedeki çeşitli şirket ve sektörleri temsil eder ve bölgenin ekonomik ve finansal sağlığının önemli göstergeleri olarak kabul edilirler. Aşağıda, bu endekslerin her birini, bileşimlerini, hesaplama yöntemlerini ve piyasadaki önemlerini detaylı olarak açıklayacağız.

Nikkei 225 Endeksi

Nikkei 225 endeksi, Japonya'nın en büyük ve likit 225 şirketinin performansını gösteren Tokyo Borsası'nın önemli bir endeksidir. 1949 yılında kurulan Nikkei 225, Japonya ve genel olarak Asya pazarı için temel ekonomik göstergelerden biri olarak kabul edilir.

Nikkei 225, Tokyo Borsası'nda işlem gören en büyük ve likit 225 şirketi takip eden özel bir Nikkei endeksi versiyonudur. Bu şirketler, teknoloji, finans, otomobil, tüketim malları ve daha birçok sektörü temsil eder. Nikkei 225,dünyanın en önemli borsa endekslerinden biri olarak kabul edilir ve Japon piyasasının sağlığının önemli bir göstergesi olarak kullanılır.

Hang Seng Endeksi

Hang Seng endeksi, Asya'nın önde gelen borsa endekslerinden biridir ve Hong Kong Borsası'nda listelenen en büyük şirketlerin performansını ölçer. 1969 yılında oluşturulan endeks, borsanın en büyük ve likit 50 şirketinden oluşur ve Hong Kong ekonomisi ile Asya pazarının önemli bir göstergesi olarak kabul edilir.

Hang Seng, piyasa değeri ağırlıklı bir endekstir, yani en büyük piyasa değerine sahip şirketlerin endekste daha büyük bir ağırlığı vardır. Endekste yer alan şirketler, finans, teknoloji, gayrimenkul, enerji, tüketim ve diğerleri gibi geniş bir sektör yelpazesini temsil eder.

Shanghai Composite Endeksi

Shanghai Composite Index, Çin'in önde gelen hisse senedi piyasası endeksidir ve Shanghai Menkul Kıymetler Borsası'nda listelenen tüm hisselerin performansını takip eder. 15 Temmuz 1991'de kurulan endeks, bir piyasa değeri ağırlıklı yöntem kullanılarak hesaplanır.

Endeks, devlet şirketleri ve finans, enerji, temel malzemeler, tüketim ürünleri ve diğer sektörlerdeki özel şirketler dahil olmak üzere Çinli şirketlerin hisselerinden oluşur.

Shanghai Composite, Çin borsasının ve genel ekonominin performansının ana göstergesi olarak kabul edilir. Hem ulusal hem de uluslararası düzeyde geniş çapta takip edilen bir endekstir ve hareketleri dünya çapındaki yatırımcılar ve analistler tarafından yakından izlenir.

KOSPI Endeksi

KOSPI, Güney Kore'nin ana hisse senedi piyasası endeksi olarak, Kore Borsası'nda işlem gören tüm hisselerin performansını yansıtır. 3 Temmuz 1956'da kurulan KOSPI, piyasa değeri ağırlıklı bir yöntemle hesaplanır.

Endeks, finans, teknoloji, temel malzemeler, tüketim ürünleri ve diğerleri dahil olmak üzere çeşitli sektörlerdeki Koreli şirketlerin hisselerinden oluşur. Samsung Electronics, Hyundai Motor, SK Hynix, LG Chemical ve Posco gibi dev şirketler, endekste yer alan önemli oyunculardan bazılarıdır.

Diğer Önemli Dünya Endeksleri

Yukarıda bahsedilen hisse senedi endekslerinin yanı sıra, dünya genelinde yatırımcılar ve finansal analistler tarafından yakından takip edilen başka önemli endeksler de bulunmaktadır. Bu bölümde, MSCI Emerging Markets Index ve MSCI World Index üzerinde duracağız.

Russel 2000

ABD’de büyük ölçekli şirketlerin dışında kalan segmenti analiz etmek isteyen yatırımcılar için Russell 2000 endeksi, küçük ve orta ölçekli firmaların borsa performansını izlemek adına kritik bir göstergedir. Bu endeks, özellikle ABD iç pazarına odaklı şirketleri takip etmek isteyen yatırımcılar için değerli bilgiler sunar.

MSCI Emerging Markets Index

MSCI Emerging Markets Index, Çin, Brezilya, Hindistan, Rusya, Meksika ve diğerleri gibi gelişmekte olan piyasalardaki şirketlerin performansını takip eden bir borsa endeksidir. Bu endeks, gelişmekte olan piyasaların ekonomik ve finansal sağlığını ölçmek için kullanılır ve bu ülkelerde yatırım fırsatları arayan yatırımcılar tarafından yakından takip edilir.

MSCI World Index

MSCI World Index ise Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Japonya, Birleşik Krallık, Almanya, Fransa ve diğerleri gibi gelişmiş ülkelerdeki şirketlerin performansını takip eden bir borsa endeksidir. Bu endeks, gelişmiş piyasaların ekonomik ve finansal sağlığını ölçmek için kullanılır ve bu ülkelerde yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için önemli bir araçtır.

Sonuç: Borsa Endeksleri Yatırım Stratejilerinin Temelidir

Dünyanın önde gelen borsa endeksleri, küresel ekonominin nabzını tutan ve yatırımcılara farklı piyasalara ve sektörlere erişim imkanı sunan önemli araçlardır. Bu endeksler, yatırımcıların portföylerini çeşitlendirmelerine, risklerini yönetmelerine ve potansiyel getirileri artırmalarına yardımcı olur.

Peki, siz yatırım stratejinizi belirlerken hangi yolu seçeceksiniz? Kendinizi bu endekslere endeksleyerek piyasanın genel performansını mı takip edeceksiniz, yoksa belirli hisse senetleri seçerek piyasayı geçmeye mi çalışacaksınız? Karar sizin!

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)