Trading Nedir? | Kavram, Başlangıç ve Stratejiler

Bu makalede "Trading nedir?" sorusuna yanıt arayacağız ve trading'e dair temel kavramları ve farklı trading stratejilerini ele alacağız.

Ayrıca, trading'e başlamak için gereken adımları ve kullanabileceğimiz geniş ürün yelpazesini inceleyeceğiz. Trading dünyasının derinlerine adım atmak istiyorsanız başlayalım.

Trading nedir? | Tanım

Trading nedir sorusuna verilebilecek en kapsamlı yanıt "hisse senetleri, tahviller, dövizler, emtialar ve diğer finansal ürünler aracılığıyla kâr elde etmek amacıyla finansal varlıkların alınıp satılmasıdır" şeklindedir.

Dolayısıyla, risk içermekle birlikte etkili bir şekilde piyasada işlem yapmak için belirli bilgi ve becerilere ihtiyaç duyar. Trading ile yüksek getiriler elde edilebilir, ancak risk doğru şekilde yönetilmezse önemli kayıplar da yaşanabilir.

Sonuç olarak, trader'ların para kazanmak için ihtiyaç duydukları şey, tecrübe edilmiş ve kârlı olduğu belirlenmiş bir stratejidir. Örneğin, daha geleneksel bir yaklaşım kapsamında yatırımlar için uzun vadeli bir perspektif benimsenirken daha agresif bir perspektifte ise kısa vadeli fiyat hareketlerini takip ederek hızlı kârlar elde edilmesi amaçlanır.

Trading'in kavramsal tanımına göz attığımıza göre, rehbere aşağıdaki bölümler üzerinden devam edeceğiz. Burada zorluk ve profesyonelleşme derecesi artacak şekilde ilerlemeyi hedefliyoruz:

• Trading'e nasıl başlanır?
• Trading türleri
• Trading yapmak için finansal ürünler
• Profesyoneller için trading
• Trading ile gelir elde etme

Trading'e 6 Adımda Nasıl Başlanır?

Trading nedir sorusuna ve bu finansal aktivitenin kavramını öğrendikten sonra şimdi de nasıl başlayabileceğimize göz atacağız. Aşağıda, trading dünyasına giriş yapmadan önce göz önünde bulundurmanız gereken 6 adımı ele alacağız:

1. Takip edin, okuyun ve gözlemleyin

Trading dünyasına giriş yapmadan önce, piyasanın temel kavramlarını anlamak için yeterince bilgi edinmeniz çok önemlidir. Trading'in basit bir aktivite olmadığını, finansal piyasalar ve bu piyasalarda işlem gören ürünler hakkında derinlemesine bir bilgi gerektirdiğini unutmayın.

Bu yüzden, mümkün olduğunca çok okumanız önemlidir. Aşağıdaki konularda da bilgi sahibi olmanız sizi avantajlı bir konuma taşıyabilir:

• Farklı finansal ürünler
• Trading stratejileri
• Temel ve teknik analiz
• Piyasayı etkileyebilecek ekonomik haberler

2. Temel finansal yatırım ürünlerini tanıyın

İşlem yapmaya başlamadan önce, piyasadaki farklı finansal ürünleri ve bu konuda belirli bakış açılarını tanımanız önemlidir. Aşağıda temel finansal yatırım ürünlerinin bir değerlendirmesini hazırladık:

Tabii ki, her ürüne özgü karakteristik özellikler ve farklı risk seviyeleri vardır. Bu yüzden temel finansal ürünleri anlamanız, hedeflerinize ve yatırım profilinize en uygun olanları seçebilmeniz çok önemlidir.

3. Yatırım profiline göre iyi bir aracı kurum seç

Broker, yatırımcılar ve piyasa arasındaki aracılık görevini üstlenmektedir. Bu yüzden ihtiyaçlarınıza ve yatırım profilinize uygun bir broker seçmeniz önemlidir. Aracı kurumu seçerken aşağıdaki faktörleri göz önünde bulundurmalısınız:

• Regülasyonlar
• Komisyonlar
• İşlem platformu
• Ürün çeşitliliği

4. %2 Kuralı: Riski kontrol altında tut

Trading nedir sorusuna cevap ararken karşımıza çıkan en önemli kavram risktir. Bu işi doğasında risk bulunmaktadır. Bundan dolayı, önemli kayıplardan kaçınmak için riski nasıl doğru bir şekilde yöneteceğinizi öğrenmeniz önemlidir.

Örneğin, %2 kuralı genel olarak kabul edilen bir kuraldır. Bu kurala göre tek bir işlemde sermayenizin %2'sinden fazlasını riske atmamanız gerektiğini ifade eder. Yani, yatırım hesabınızda 10.000 TL varsa tek bir işlemde 200 TL'den fazlasını riske atmamalısınız.

5. Gerçek piyasada işlem yapmaya başlayın

Yeterince bilgi edindikten ve aracı kurumunuzu seçtikten sonra, gerçek piyasada işlem yapmaya başlayabilirsiniz.

Demo hesapla işlem yapma fikri ilk başta cazip gelebilir. Ancak bu hesap türü broker platformunun dinamiklerini öğrenmek veya belirli bir varlığın nasıl çalıştığını anlamak için tercih edilmelidir.

Eğer demo hesap ile işlem yapmaya başlıyorsanız, platforma ve trading mekaniklerine aşina olduktan sonra gerçek yatırım hesabına geçin. Diğer bir deyişle, demo hesabı çok uzun süre kullanmayın.

Sonuçta, gerçek piyasada işlem yapmak size deneyim kazandıracaktır. Trading'in bir oyun olmadığını hiçbir zaman unutmayın.

6. İşlemlerinizi kayıt altına alın

Trading alanında tecrübe sahibi olmanın en iyi yollarından birisi de yaptığınız tüm işlemleri kayıt altına almaktır. Bu yol ile başarılarınızı ve hatalarınızı analiz etmeniz, onlardan öğrenmeniz ve ticaret stratejinizi geliştirmeniz oldukça kolaylaşır. İşlemlerinizi kayıt altına almak için bir Excel dosyası veya trading günlüğü kullanabilirsiniz. Bu dokümana işlemlerin pozisyon boyutu, risk seviyesi ve işlem sonucundaki kâr/zarar miktarı yazılabilir.

Trading Türleri

En yaygın kullanılan dört trading türü şu şekildedir

Uzun Vadeli Trading (Position)

Uzun vadeli veya pozisyon trading'i uzun vadeli işlemler yapmaya dayanan bir trading stratejisidir. Yatırımcılara piyasa hareketlerini daha iyi anlama ve daha fazla kâr fırsatı elde etme olanağı sağlar. Bu stratejinin en büyük avantajı, trader'ların kısa vadeli hareketleri önemsemeden uzun vadeli piyasa hareketlerinden yararlanmasını sağlamasıdır.

Swing Trading

Trading nedir denilince çoğu yatırımcının aklına ilk olarak bu trading türü gelebilir. Swing trading, finansal piyasalardaki kısa süreli fiyat hareketlerinden yararlanmayı hedefleyen kısa vadeli bir trading şeklidir. Bu tekniğin ana hedefi, birkaç günden birkaç haftaya kadar sürebilecek sürelerde kâr elde etmektir.

Swing trading, piyasaya giriş ve çıkış noktalarını belirlemek için teknik analize ve MACD, RSI ve hareketli ortalamalar gibi kuvvet ve momentum indikatörlerininin kullanımına dayanan bir tekniktir. Swing trading'in günlük olarak piyasanın takip edilmesi gerektirdiğini ancak aynı zamanda tüm gün ekranın karşısında olmadan kısa vadeli işlem yapmak isteyenler için iyi bir strateji olabileceğini unutmamak gerekir.

Gün İçi Trading (Day Trading)

Day trading veya gün içi trading, finansal varlıkların aynı gün içinde alınıp satıldığı bir trading tekniğidir. Genellikle kaldıraç sayesinde kısa vadede hızlı kâr elde etme amacı güder. Bu teknik, yüksek derecede bilgi, deneyim ve duygusal kontrol gerektirir. Bu teknikte duygusal kontrol belki de en önemli faktördür çünkü teknik analizlere dayalı bir stratejiye dayalı hızlı ve kesin kararlar almayı içerir.

Scalping

Scalping çok kısa bir zaman dilimi içinde birden çok işlem yapmayı içeren bir trading tekniğidir. Fiyatın küçük dalgalanmalarından kâr elde etmeyi hedefler. Amaç, hızlı kâr elde etmek veya en az zararla pozisyonu kapatmaktır. Scalper'lar genellikle 1 veya 5 dakikalık çok kısa zaman dilimli grafiklerde işlem yaparlar ve piyasanın hızlı hareketlerinden yararlanmaya çalışırlar.

Bu strateji, işlemler çok hızlı olduğu için büyük disiplin ve duygusal kontrol gerektirir ve herhangi bir hata sonucunda önemli zararlara sebep olabilir. Ayrıca, scalping'in etkili olabilmesi için mükemmel bir platform uygulaması, düşük spread'ler ve yüksek kaldıraç sunan bir aracı kuruma ihtiyaç vardır.

Bununla birlikte, order flow, paper trading veya OTC trading gibi biraz daha karmaşık ve ileri düzey trading türleri de vardır.

Yapay Zeka İle Trading

Yapay Zeka, özellikle ChatGPT, trading dünyasını nasıl dönüştürdüğünü keşfetmeniz oldukça önemlidir.

ChatGPT otomatik trading işlemleri gerçekleştirmese de, backtesting ve analiz için paha biçilemez bir araçtır. Ancak, nihai kararların trader tarafından alınması gerektiği ve farklı senaryolarda yeterince sağlam bir stratejiye sahip olana kadar stratejiden emin olunmaması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.

Sosyal Trading (Copy Trading)

Copy trading, aynı zamanda "sosyal trading" olarak da bilinir. Bu yöntem, son yıllarda popülerlik kazanmış bir yatırım şeklidir. Sosyal trading ile başka bir yatırımcının gerçekleştirdiği işlemleri otomatik olarak kopyalayabilirsiniz. Bu da finansal piyasalarda bilgi veya deneyim gerektirmeden işlem yapma avantajı sunar.

Özellikle yeni yatırımcılar veya piyasalarda başarılı bir strateji izleyemeyen yatırımcılar için çok faydalıdır. Bu yöntem ile daha deneyimli bir yatırımcının işlemlerini kopyalayabilirsiniz. Ancak, copy trading'in kâr etme garantisi sunmadığı ve kayıp riskini ortadan kaldırmadığı unutulmamalıdır. Ayrıca, daha deneyimli diğer trader'lardan öğrenme imkanı sunsa da trading stratejilerini veya her işlemin arkasındaki nedenleri derinlemesine öğrenmeyi engelleyebilir.

Borsada Trading Yapmak İçin Finansal Ürünler

Tek bir trading türü olmadığı gibi al-sat yapmak için tek bir ürün de yoktur. Aşağıda trade yapabileceğiniz en önemli finansal varlıkları bulabilirsiniz:

Hisse Senetleri İle Trading

Hisse senedi satın aldığınızda, bir şirkete belirli bir oranda ortak olursunuz. Hisse senedinin fiyatı yükselirse yatırımınız da artar. Tam tersi şekilde hisse senedinin fiyatı düşerse yatırımınız azalır.

👉 Daha fazla bilgi için: Hisse Senedi Nasıl Alınır? | Başlangıç Rehberi

Futures ile Trading

İşlem yapmanın başka bir yolu da vadeli işlemler aracılığıyladır. Piyasalarda birçok trader ve yatırımcı, belirli fiziksel varlık veya yatırım portföyünü kayıp risklerine karşı korumak için bunları kullanır. Ancak, çoğu trader bunları günümüzde fiyat hareketlerini speküle etmek için tercih eder.

Tüm senaryolarda vadeli işlemlerle işlem yapmanın en güvenli trading olanaklardan birisi olduğu söylenebilir. Bunun altında yatan sebep ise bu işlemlerin regüle edilmiş piyasalarda gerçekleştirilmesidir.

👉 Daha fazla bilgi için: Vadeli İşlemler İçin Temel Rehber.

Forex'te Trading

Bir Forex broker'ı, işlem yapabilmeniz için çevrimiçi bir trading platformu sunar. Ayrıca aracı kurum, bilinçli kararlar alabilmeniz için gerekli verileri ve bilgileri sağlar.

Bir hesap açtıktan sonra, bir strateji tasarlamanız gerekmektedir. Bu strateji, pozisyon boyutu, işlem süresi ve hedef fiyat seviyeleri gibi birçok faktörü içermelidir. Her işlemde yatırım yapılacak sermaye miktarını belirlemek de önemlidir.

👉 Daha fazla bilgi için: Forex Nedir? : Forex ile Para Kazanmanın Başlangıç Rehberi

Varant ile Trading

Varantlar, bir alt varlığın fiyatının spekülasyonuna dayalı uzun vadeli bir yatırım biçimidir. Varant alıcıları, belirli bir süre boyunca belirli bir fiyattan alt varlığı satın alma veya satma hakkına zorunlu olmadan sahiptir. Bu, yatırımcılara, alt varlığın fiyatının belirlenen süre boyunca artması veya azalması durumunda kâr elde etme fırsatı verir.

Emtia ile Trading

Emtia trading'i altın, gümüş, soya, petrol ve buğday gibi temel ürünlerin alım satımını ifade eder. Bu şekilde, makroekonomik duruma bağlı olarak günlük fiyat dalgalanmalarından kâr elde etmeyi hedeflerler.

Bazı yatırımcılar ise, bu ürünlerin fiyatlarının yüksek enflasyon dönemlerinde artabileceği için emtia alım-satımını enflasyona karşı korunma şekli olarak kullanır.

👉 Daha fazla bilgi için: Emtia Yatırımı Nasıl Yapılır?

Finansal Opsiyonlarla Trading

Opsiyonlarla işlem yapma, hisse senetleri, endeksler veya emtialar gibi varlıklar üzerinde opsiyon sözleşmeleri alıp satılan bir yatırım şeklidir. Bir opsiyon, alıcıya belirli bir fiyata belirli bir tarihte veya öncesinde varlığı satın alma veya satma hakkı verir. Öte yandan, alım-satım için herhangi bir zorunluluk getirmeyen bir sözleşmedir. Opsiyonlarla işlem yapma, varlıkların fiyat hareketleri üzerinde spekülasyon yapmanın kârlı bir yolu olabilir. Öte yandan, opsiyonlar daha yüksek bir risk taşır ve finansal piyasaların ayrıntılı bir analizini gerektirir.

Opsiyonlara yatırım yaparken call ve put gibi farklı opsiyon türlerini anlamak ve nasıl çalıştıklarını bilmek önemlidir. Ayrıca, piyasa volatilitesi, faiz oranlarındaki değişiklikler ve küresel ekonomik olaylar gibi opsiyon fiyatlarını etkileyebilecek faktörleri de göz önünde bulundurmak gereklidir.

👉 Daha fazla bilgi için: Opsiyonlarla İşlem Yapma | Başlangıç için Temel Rehber.

Kripto Paralarla Trading

Kripto paralarla alım-satım, son yıllarda finans dünyasında çok popüler bir hale gelmiştir. Temelde, Bitcoin veya Ethereum gibi kripto varlıkları alıp satarak kısa veya uzun vadede kâr elde etmeyi amaçlar. Bu tür işlemler, çeşitli yatırım seçenekleri bulabileceğiniz ve kripto para piyasasının volatilitesinden yararlanabileceğiniz özel borsa platformlarında gerçekleştirilir.

Kripto varlıklarla işlem yapmak için başka bir seçenek, aracı kurumlar aracılığıyla kripto para CFD'lerine ile işlem yapmaktır.

👉 Daha fazla bilgi için: Kripto Para İle İşlem Yapma | Başlangıç İçin Temel Rehber

Profesyoneller için Trading

Trading nedir sorusuna cevap bulduktan sonra bu alanda profesyonelleşmek istiyorsanız aşağıdaki kavramlara göz atabilirsiniz:

• Algoritmik işlemler
• İşlem sistemleri
• Otomatik işlem
• HFT

Algoritmik İşlemler

Algoritmik işlemler bir yatırım stratejisi olup finansal piyasalarda fırsatları tespit edebilmek için matematiksel modeller ve algoritmalar kullanır. Geleneksel işlemler bir trader'ın sezgisine veya temel analizine dayanabilirken algoritmik işlemler veri analizi ve sayısal örüntülere odaklanır.

Algoritmik trader'lar aynı zamanda "quants" olarak da bilinir. Bu trader'lar fiyat hareketlerini tahmin etmek ve yatırım kararları almak için çeşitli matematiksel ve istatistiksel araçlar kullanır. Bu araçlar arasında tarihi verilerin analizi, finansal teorilerin uygulanması ve karmaşık risk modellerinin kullanılması ön plana çıkmaktadır.

Algoritmik işlemin ayırt edici bir özelliği de teknolojiye ve bilgisayar programlamasına olan bağımlılığıdır. Quants genellikle, bir insan işlemcinin imkansız olduğu hızlarda ve frekanslarda işlemleri gerçekleştirebilen otomatik işlem algoritmaları geliştirir. Bu algoritmalar, piyasaların büyük veri setlerini analiz edebilir ve önceden belirlenmiş kriterlere dayalı olarak işlemleri gerçekleştirebilir.

Otomatik İşlemler

Otomatik alım satım, aynı zamanda otomatik trading olarak da bilinir. Bu kavram programlar ve algoritmaları kullanarak işlemleri çok az veya hiç insan müdahalesi olmadan finansal piyasalarda gerçekleştirmeyi ifade eder. Bu programlar, teknik göstergeler, fiyat modelleri veya piyasa sinyalleri gibi önceden belirlenmiş kurallar veya kriterler üzerine trading kararları almak için tasarlanmıştır.

Trader'lar ve yatırımcılar, alım satım stratejilerini daha verimli ve objektif bir şekilde uygulamak, insan duygularının etkisini azaltmak ve yatırım kararlarındaki insan hatasını en aza indirmek için otomatik işlemleri kullanır.

Her şeyden önce, bu, quant içinde bir adım öteye gider, çünkü algoritma size belirlenen parametreler içinde giriş ve çıkış sinyalleri verir. Ancak bu süreci otomatikleştirdiğinizde yatırım aktiviteniz tamamen insan müdahalesi ve duygusundan bağımsız olacaktır.

👉 Daha fazla bilgi için: Otomatik Trade: Botlar ve Sistemler | Nasıl Çalışır?

Sistemler

Bir trading sistemi, finansal piyasalarda alım ve satım kararları almak için kullanılan kurallar ve stratejiler setidir. Bu kurallar teknik indikatörlere, temel analize veya her ikisinin bir kombinasyonuna dayanabilir.

Bir trading sisteminin amacı, kârları maksimize etmek ve zararları minimize etmektir. Tüm trading sistemlerinin aynı olmadığını ve bir trader için işe yarayanın başka biri için işe yarayamayabileceğini unutmamak önemlidir.

Ayrıca, herhangi bir trading sistemini kullanmadan önce finansal piyasalar ve risk yönetimi hakkında iyi bir bilgi düzeyine ve kavrayışa sahip olmak kritik öneme sahiptir.

Yüksek Frekanslı İşlemler (HFT)

Yüksek frekanslı işlemler (HFT), bir otomatik işlem türüdür ve spesifik algoritmalar kullanarak son derece hızlı bir şekilde çok sayıda emir gerçekleştirir.

HFT trader'ları, güçlü bilgisayarlar ve yüksek hızlı bağlantılar kullanarak piyasa verilerini analiz eder ve saniyenin küçük bir bölümünde emirleri gerçekleştirir. Bu strateji, kısa bir süre içinde fiyatların küçük değişikliklerinden yararlanmak için yüksek hızda işlemler gerçekleştirmeye dayanır. Öte yandan bu stratejide genellikle işlem başına çok küçük kâr marjları bulunmaktadır. Anca birçok işlem sonunda bu kâr önemli ölçüde birikir.

HFT, otomatik işlemler içerisinde en profesyonel adımdır. Çünkü bu, niceliksel kurallara dayanarak çok hızlı bir şekilde otomatik işlemler gerçekleştirmeyi gerektirir. Bu tür işlemler genellikle arbitraj yapmak için kullanılır ve günlük finansal işlemlerin yaklaşık %70'ini oluşturur.

👉 Daha fazla bilgi için: Yüksek Frekanslı İşlemler (HFT): Nedir ve Nasıl Çalışır?

Trading'de Teknik Analiz Ne İşe Yarar?

Trading nedir sorusuna cevap bulduktan sonra trader'ların en sık kullandığı analiz yöntemi olan teknik analize göz atılabilir. Teknik analiz, piyasadaki fiyat hareketlerini analiz etmek ve olası gelecek fiyat hareketini tahmin etmek için kullanılan bir tekniktir.

Teknik analiz, fiyatın tarihsel grafiklerinin ve verilerinin incelenmesine dayanır, yatırım kararları almak için kullanılabilecek örüntüler ve trendler belirlemeyi amaçlar.

Yani, trader'lar için çok yararlı bir analiz metodur çünkü bilgileri objektif bir şekilde analiz etmeyi ve tarihsel verilere dayalı bilinçli kararlar almayı sağlar. Örüntülerin ve trendlerin incelenmesi aracılığıyla, yatırım fırsatlarını belirlemek ve trading ile ilişkili riskleri en aza indirmek teknik analiz ile mümkündür. Bu analiz yönteminde öne çıkan indikatörler şu şekildedir:

• Göreceli Güç Endeksi (RSI): Bir varlığın göreceli gücünü ölçmek için kullanır.
• Hareketli Ortalama (MA): Trendi gözlemlemek için kullanılır.
• Volatilite Endeksi (VIX): Bir varlığın volatilitesini belirlemek için kullanılır.

👉 Daha fazla bilgi için: Teknik Analiz: İlkeler, Teoriler, Şekiller ve Göstergeler

Trading İle Geçinmek Mümkün Mü?

İlk olarak, trading'in temel kavramlarını anlamak gereklidir. Bu ise farklı finansal piyasaları ve risk yönetiminin temellerini anlamayı içerir. Bu anlayış trading için bir temel teşkil etmektedir.

Sonraki adım, trading tarzınıza ve yatırım hedeflerinize uygun bir strateji bulmaktır. Bu aynı zamanda gerçek para ile işlem yapmaya başlamadan önce çalışmanız ve pratik yapmanız gerektiği anlamına gelir.

Bunun yanı sıra, iyi bir risk yönetimi de önemlidir. Risk yönetimi, bir işlemi kapatmadan önce kabul etmeye hazır olduğunuz maksimum zarar miktarını belirlemeniz gerektiği anlamına gelir.

Trading, para kazanmanın mükemmel bir yolu olabilir, ancak zaman, çaba ve güçlü bir disiplin gerektirir. Eğer gerçekten trading ile geçinmek istiyorsanız, trading'in temellerini öğrenmeye ve gerçek para ile işlem yapmaya başlamadan önce stratejiniz ile pratik yapmaya zaman ayırmalısınız.

En İyi 7 Trader

• Mark Minervini
• Richard Dennis
• William O´Neil
• Jim Simons
• Weili Zhou
• Michael Marcus
• Ed Seykota

Sonuç olarak, trading nedir sorusuna verilebilecek en iyi cevap ekonomik kazanç elde etmek amacıyla finansal varlıkların alınıp satılmasıdır. Başarılı bir trader olmak için bilgi sahibi olmak, temel finansal ürünleri tanımak, iyi bir aracı kurum seçmek, riski kontrol altında tutmak ve işlemleri kayıt altına almak önemlidir.